- Biegunka po antybiotyku może wystąpić zarówno po kilku pierwszych dawkach leku, jak i po zakończeniu terapii.
- Leczenie wodnistej biegunki po antybiotyku skupia się na nawadnianiu organizmu chorego i stosowaniu probiotyków. Włączanie dodatkowych preparatów powinno być omówione z lekarzem.
- Probiotyki na jelita pomagają przywrócić naturalną mikroflorę bakteryjną. Są stosowane na biegunkę po antybiotyku zarówno profilaktycznie, jak i już po jej wystąpieniu.
- Sprawdź, jaki probiotyk stosować na biegunkę po antybiotyku.
Czy po antybiotyku może być biegunka?
Biegunka po antybiotyku jest stosunkowo częstym zjawiskiem, które wynika z samego działania antybiotyków. To leki bakteriobójcze, które na drodze różnych mechanizmów uszkadzają komórki bakterii i upośledzają ich funkcje życiowe.


Niestety antybiotyki nie działają wybiórczo wyłącznie na drobnoustroje chorobotwórcze – wpływają również na te „dobre” mikroorganizmy naturalnie zasiedlające jelita. To zaburza równowagę mikrobiologiczną przewodu pokarmowego, co prowadzi do nadmiernego wzrostu bakterii odpowiedzialnych za wystąpienie ostrej biegunki po antybiotyku. Najczęściej to Clostridium difficile, Clostridium perfringens, Staphylococcus aureus, Klebsiella oxytoca, bakterie z rodzaju Salmonella, a czasem także grzyby z rodzaju Candida.
Praktycznie wszystkie antybiotyki mogą wywołać zaburzenia pracy jelit, jednak w niektórych przypadkach ryzyko jest wyższe. Dotyczy to np.:
- niektórych penicylin, np. amoksycyliny,
- klindamycyny,
- leków z grupy cefalosporyn,
- makrolidów, np. klarytromycyny.
Ponadto dodatkowe czynniki, takie jak podeszły wiek, długotrwała hospitalizacja czy stosowanie leków immunosupresyjnych sprzyjają wystąpieniu wodnistej biegunki po antybiotyku.
Objawy biegunki po antybiotyku u dzieci i dorosłych
W większości przypadków biegunka po antybiotyku przebiega łagodnie i objawia się w formie luźnych, wodnistych stolców oraz częstszych wypróżnień. Czasami towarzyszą jej też dodatkowe dolegliwości, takie jak skurczowe bóle brzucha i podwyższona temperatura ciała.
Ponadto intensywna biegunka powoduje nadmierną utratę wody, co może prowadzić do rozwoju odwodnienia. Jego objawy to:
- zwiotczenie skóry,
- suchość w ustach,
- ból głowy,
- senność,
- zmęczenie,
- niewielkie ilości oddawanego moczu.
Zarówno u dorosłych, jak i u dzieci może pojawić się zielona biegunka po antybiotyku. Nietypowy kolor wynika z m.in. z przyspieszonego pasażu jelitowego, przez co w stolcu pozostaje żółć produkowana w wątrobie. Jeśli zmianie zabarwienia nie towarzyszą poważniejsze objawy, to nie ma powodu do niepokoju.
Czy przerwać antybiotyk przy biegunce?
W przypadku antybiotyków czas trwania i ciągłość leczenia mają ogromne znaczenie. Niepełna kuracja może nie wystarczyć do całkowitego zwalczenia trwającej infekcji, stwarza też ryzyko rozwoju oporności bakterii na zastosowany lek.

Dlatego, jeśli u Ciebie lub dziecka wystąpi biegunka po zażyciu antybiotyku, nie odstawiaj go na własną rękę. Zamiast tego skonsultuj się z lekarzem i opisz mu występujące objawy, ich nasilenie i czas trwania. Na tej podstawie specjalista podejmie decyzję dotyczącą kontynuowania leczenia.
Ile trwa biegunka po antybiotyku?
Czas trwania ostrej biegunki po antybiotyku to kwestia indywidualna, która zależy m.in. od kondycji jelit, zastosowanego leczenia, rodzaju samego antybiotyku i długości terapii. Zwykle ustępuje ona w ciągu kilku dni po zakończeniu kuracji. Jeśli utrzymuje się dłużej, to warto skonsultować się z lekarzem.
Co na biegunkę po antybiotyku?
Podstawą leczenia biegunki poantybiotykowej jest picie odpowiedniej ilości płynów, aby uniknąć odwodnienia. Dodatkowo możesz skorzystać z dostępnych w aptekach elektrolitów, które uzupełnią utracony z luźnym stolcem sód i potas. Stosuj lekką dietę o niewielkiej zawartości błonnika, unikaj też tłustych i pikantnych potraw.
Dowiedz się więcej: Dieta przy i po antybiotyku
Podczas przyjmowania antybiotyku nie zażywaj na własną rękę preparatów wpływających na perystaltykę jelit, np. loperamidu. Ich działanie mogłoby wpłynąć na wchłanianie samego antybiotyku, dlatego nie zaleca się ich stosowania bez konsultacji z lekarzem.
Probiotyk na biegunkę
Probiotyki na biegunkę po antybiotyku zawierają najczęściej Saccharomyces boulardii – to drożdżaki, które wykazują właściwości immunostymulujące, przeciwdrobnoustrojowe i przeciwzapalne, a także neutralizują toksyny bakteryjne. Dzięki temu dobrze radzą sobie z biegunką – zmniejszają częstotliwość stolca i skracają czas jej trwania. Dodatkowo drożdżaki są bardzo dobrze przebadane, a ich stosowanie bezpieczne, przez co świetnie sprawdzają się jako probiotyk dla dzieci.
Preparaty probiotyczne powinny zawierać także prebiotyki, np. inulinę. Stanowi ona pożywkę dla bakterii, która zwiększa ich żywotność i stymuluje wzrost mikroflory jelit. Czasem probiotyki na biegunkę są dodatkowo wzbogacone w składniki wspierające zdrowie układu pokarmowego. Należą do nich np. nukleotydy – to główne elementy budulcowe kwasów nukleinowych, a ich obecność wspomaga regenerację i odbudowę jelit.


Probiotyk bierze się przed czy po antybiotyku?
Nie ma znaczenia, czy przyjmiesz probiotyk przed czy po antybiotyku. Dostosuj pory zażywania tych preparatów do swojego trybu dnia, pamiętaj jednak o zachowaniu pomiędzy nimi odpowiedniego odstępu – powinien wynosić ok. 2 godziny.
Dlaczego to tak ważne? Jak już wiesz, antybiotyki działają na wszystkie bakterie – także te dostarczane w kapsułkach. Dlatego przyjmowanie probiotyku do antybiotyku (w tym samym czasie) w większości przypadków nie przyniesie pożądanych efektów.
Wyjątkiem od tej reguły jest Saccharomyces boulardii, ponieważ nie są to bakterie, a drożdżaki. Z tego względu są niewrażliwe na działanie antybiotyków, można więc stosować je jednocześnie. Dodatkowo to często polecane probiotyki na biegunkę po antybiotyku, infekcyjną czy podróżnych.
Ile razy dziennie probiotyk przy biegunce?
Probiotyki stosuj zgodnie z zaleceniami producenta. Poszczególne preparaty różnią się składem, dlatego nie ma jednego, uniwersalnego dawkowania. Na przykład w przypadku drożdżaków Saccharomyces boulardii zalecana dawka przy biegunce wynosi 500 mg, czyli 2 kapsułki dziennie.
Czy probiotyk można brać bez antybiotyku?
Badania wykazały korzystny wpływ stosowania probiotyków na jelita – wspierają zdrowie układu pokarmowego, mogą złagodzić problemy trawienne, takie jak wzdęcia czy biegunki wynikające z innych przyczyn niż antybiotyki. Są przy tym bezpieczne – praktycznie nie wywołują działań niepożądanych. Dlatego możesz stosować probiotyki profilaktycznie, zwłaszcza jeśli zmagasz się z zaburzeniami pracy przewodu pokarmowego.
Biegunka z krwią po antybiotyku
Biegunka po antybiotyku z krwią to poważny objaw, który wymaga konsultacji lekarskiej. Może wskazywać na poważniejsze powikłania, takie jak zakażenie Clostridium difficile prowadzące do rozwoju rzekomobłoniastego zapalenia jelita grubego. To schorzenie, które może uszkodzić śluzówkę jelit i wywołać groźniejsze dolegliwości, w tym odwodnienie.

Biegunka po antybiotyku nie przechodzi – co robić?
Jeśli biegunka po antybiotyku utrzymuje się przez dłuższy czas, należy porozmawiać o tym z lekarzem. Taki stan wymaga diagnostyki, która pozwoli ustalić jego przyczynę. W międzyczasie nawadniaj się, stosuj lekkostrawną dietę i kontynuuj przyjmowanie probiotyku, ponieważ przywrócenie prawidłowego składu mikroflory jelitowej może zająć nieco więcej czasu.
Biegunka po antybiotyku w większości przypadków jest niegroźna i ustępuje samoistnie. To jednak uciążliwy i męczący skutek uboczny terapii, dlatego najlepiej zapobiegać jego wystąpieniu. Pamiętaj, że przyjmując antybiotyk bez probiotyku, zwiększasz ryzyko rozwoju biegunki. Dlatego warto stosować dobrej jakości preparaty, które zwiększą ochronę jelit przed działaniami niepożądanymi antybiotykoterapii.
Może zainteresować Cię także: Inhalacje na kaszel suchy i mokry z Nebu-dose bez recepty. Z czego inhalacje na kaszel?