Na czym polega osteoporoza?
Szkielet kostny nie tylko nadaje strukturę Twojemu ciału. To swoisty magazyn składników odżywczych, z których czerpią różne organy. Kości pełnią podobną rolę jak spiżarnia przy kuchni, gdzie trzymasz puszki i przetwory na zimę, które latem uzupełniasz. Problem zaczyna się wtedy, gdy ciało pochłania z kości więcej minerałów, niż jest w stanie dostarczyć z powrotem.
Wnętrze zdrowej kości ma w środku małe przestrzenie, przypominające plastry miodu. Niestety, z wiekiem, wraz ze spadkiem hormonów żeńskich czy męskich, w związku z różnymi chorobami i przez zażywane leki, przestrzenie te zwiększają się. Skutkuje to utratą siły i gęstości gości zarówno w środku, jak i na zewnątrz. Kości stają się coraz słabsze i cieńsze.
Choroba potrafi latami przebiegać bez objawów, dopóki nie dojdzie do złamania kości np. udowej czy biodrowej w trakcie upadku, kichnięcia, kaszlnięcia czy nawet wykonywania rutynowych czynności – chodzenia czy stania. Osteoporoza najczęściej dotyczy starszych kobiet, ale ze względu na styl życia czy stan zdrowia, przytrafia się również młodym osobom czy mężczyznom. Do czynników ryzyka należą:
- niskie BMI – poniżej 18 kg/m2,
- niewystarczający poziom hormonów męskich i żeńskich, np. z powodu menopauzy,
- niskie spożycie wapnia,
- niedobór witaminy D3,
- choroby, m.in. cukrzyca typu I, nadczynność tarczycy, reumatoidalne zapalenie stawów, łuszczycowe zapalenie stawów, chłoniak,
- zażywanie niektórych leków, takich jak m.in. leki na nadkwasotę, heparyna, leki przeciwpadaczkowe, nadmiar hormonów tarczycy, glikokortykosteroidy.
Stan układu kostnego najczęściej określa się za pomocą densytometrii (badania gęstości kości) kości udowej i prześwietlenia.
Standardowe leczenie polega na codziennej suplementacji wapnia i witaminy D3 oraz zażywaniu leków na receptę raz w tygodniu albo miesiącu. Jednak, wbrew temu, co większość osób myśli, kości nie składają się wyłącznie z wapnia!
Krzem – brakujący element w leczeniu osteoporozy
Skład kości przypomina bardziej fragment tablicy Mendelejewa niż kredę szkolną, składającą się z samego wapnia, i dobrze! Kredę bardzo łatwo złamać, właśnie dlatego, że jest twarda. To pozostałe minerały decydują o elastyczności kości, co zapobiega złamaniom, nawet przy upadku.
Co gości w kości poza wapniem?
Magnez, fluor, potas, cynk, miedź, bor, mangan i krzem. Niektóre występują w szkielecie w śladowych ilościach, rzędu 1-2 gramów, jednak pomimo tego pełnią w nim ważną rolę. Badania wykazują, że ich zmniejszone spożycie w diecie wpływa negatywnie na stan układu kostnego. Naukowcy szczególnie zainteresowali się krzemem, którego główne źródło w diecie to produkty z pełnego ziarna, warzywa i owoce. Krzem okazał się skutecznym lekiem na osteoporozę w licznych badaniach.
Suplementacja krzemem prowadzi do:
- zwiększenia masy kostnej,
- zwiększenia ilości kolagenu w kościach,
- podniesienia poziomu zawartości wapnia,
- poprawy gęstości kości.
To wszystko sprawia, że kość staje się nie tylko cięższa, ale też gęstsza i bardziej elastyczna. Innymi słowy – młodsza!
Dodaj krzem do kuracji na osteoporozę
Jednak, czy można dołożyć suplement krzemu do przepisanej już terapii wapniem i witaminą D3? Czy krzem zwiększy jej efekty? Naukowcy postanowili to sprawdzić.
W badaniu z 2008 przetestowali dwie grupy – w pierwszej kobiety suplementowały tylko wapń i witaminę D3, w drugiej dodatkowo kobiety dostawały suplement krzemu. Po roku okazało się, że gęstość kości poprawiła się w obydwu grupach, jednak w tej z krzemem wynik był o wiele lepszy.
Stereotypy związane z osteoporozą są wciąż żywe, jednak najnowsze doniesienia naukowe zmieniają poglądy specjalistów. Kto wie – może za kilka lat krzem będzie przepisywany jako dodatek do standardowej kuracji. Nie musisz jednak na to czekać…
