Homocysteina – co to jest?

Homocysteina to aminokwas, czyli składnik białka. Białko, gdy się rozpada, uwalnia homocysteinę. Czy jest czymś złym? Czy sama w sobie jest toksyczna? Otóż nie, jest obecna w każdej komórce organizmu i odgrywa ważną rolę w metabolizmie. To nośnik energii, dzięki której działają nasze organy, a my pozostajemy w ruchu. Na pytanie: „Co to jest homocysteina?” można odpowiedzieć jednym zdaniem: „To budulec organizmu”.

Uzupełnia codzienną dietę w monofosforan urydyny, witaminy z grupy B – B1, B6, B12, a także kwas foliowy, które wspomagają prawidłowe funkcjonowanie układu nerwowego. 
Reklama

Homocysteina ma też drugą twarz – w szczególności w za dużych ilościach jest toksyczna. Kiedy mówimy o nadmiarze homocysteiny? Prawidłowe wartości wahają się między 5 a 15 mmol/l. Wynik powyżej 15 oznacza problemy. Jakie? O tym za chwilę.

Homocysteina – jak się przygotować do badania?

Poziom homocysteiny mierzy się we krwi – jest to prosty test. Przed wykonaniem testu, musisz być na czczo. Nie jedz przez 10 – 12 godzin przed badaniem (możesz pić wodę). Przed badaniem poinformuj swojego lekarza o przyjmowanych lekach i suplementach. Wspomnij o menopauzie i paleniu papierosów. Wszystkie te czynniki mogą zafałszować wynik.

Badanie poziomu homocysteiny zaleca się wykonać jeśli:

  • należysz do grupy podwyższonego ryzyka wystąpienia chorób sercowo-naczyniowych,
  • cierpisz na nadciśnienie tętnicze, cukrzycę lub hiperlipidemię (masz zbyt wysokie stężenie związków tłuszczowych we krwi),
  • po incydencie sercowo-naczyniowym (zawał serca, udar mózgu), 
  • w Twojej rodzinie występują choroby serca,
  • prowadzisz siedzący tryb życia, 
  • palisz papierosy, 
  • masz niski stopień aktywności fizycznej,
  • jesteś stale narażony na stres.

Homocysteina – co powoduje jej wysoki poziom?

Na pierwszym miejscu są niedobory witamin:

  • witaminy B12 (kobalaminy);
  • witaminy B6 (pirydoksyny);
  • witaminy B9 (kwasu foliowego).

Dowiedz się więcej: Witaminy B. Nie tylko B6 i B12. Jak działają witaminy z grupy

To te niedobory prowadzą najczęściej do wysokich wyników homocysteiny. Co jeszcze powoduje wzrosty poziomu tego aminokwasu? Inne przyczyny wysokiego poziomu homocysteiny to:

  • niedoczynność tarczycy;
  • choroby nerek;
  • niektóre leki np. karbamazepina, metotreksat, czy fenytoina;
  • łuszczyca;
  • choroby genetyczne

Objawy nadmiaru homocysteiny

Objawy nadmiaru homocysteiny to często równocześnie objawy niedoboru witamin z grupy B. Niski poziom tych witamin to pierwszy winowajca problemów z homocysteiną. Przejdźmy to tych objawów:

  • zmęczenie, osłabienie;
  • utrata apetytu;
  • bladość;
  • zawroty głowy;
  • duszność;
  • szybsze bicie serca;
  • suchy język;
  • suchość w jamie ustnej;
  • biegunka;
  • mrowienia (przy niskim poziomie witaminy B12).

Wysoki poziom homocysteiny jest szkodliwy

Nadmiar homocysteiny uszkadza naczynia i powoduje tworzenie się zakrzepów. Zakrzepy zapychają naczynia krwionośne. Stąd prosta droga do:

  • zawału (gdy zakrzep trafi do naczynia wieńcowego);
  • zatoru płuc (wtedy zakrzep lokuje się w naczyniach płucnych);
  • udaru (kiedy zakrzep zablokuje światło naczynia mózgowego).

Co jeszcze powoduje homocysteina? Otóż jej wysoki poziom prowadzi do:

  • demencji, w tym choroby Alzheimera;
  • cukrzycy;
  • osteoporozy.

Homocysteina – jak obniżyć jej poziom?

Wiemy, że naszym wrogiem jest za wysoki poziom homocysteiny. Jak go zatem obniżyć? Rozwiązaniem jest najczęściej dieta bogata w kwas foliowy, witaminę B6 oraz B12. Co jeść? Warto sięgać po:

  • owoce;
  • warzywa, w tym liściaste np. szpinak;
  • produkty zbożowe;
  • ziemniaki;
  • rośliny strączkowe;
  • banany;
  • kurczaka;
  • nabiał;
  • wołowinę;
  • ryby.

Po 2 miesiącach stosowania diety, lekarz powinien zalecić Ci ponowne badanie poziomu homocysteiny. Jeżeli okaże się zbyt wysoki, powinieneś zapoznać się preparatami z witaminami z grupy B.

Na pytanie o homocysteinę – czy jest przyjacielem, czy wrogiem, można odpowiedź: „i tak i nie”. Jest przyjacielem – w normalnych ilościach służy jako budulec organizmu. Dzięki niej działamy w skali mikro (komórki), jak i makro (np. mięśnie).

W nadmiarze jest wrogiem. Prowadzi do tworzenia się nieraz śmiercionośnych skrzepów oraz innych poważnych chorób. Powoduje złamania kości, cukrzycę, czy utratę pamięci.

Może zainteresować Cię także: Witaminy z grupy B – dlaczego są Ci potrzebne?