• Hirsutyzm to nadmierne owłosienie ciała typu męskiego występujące u kobiet.
  • Włosy są ciemne i grube – mogą być obecne na plecach, brzuchu, klatce piersiowej, brodzie i górnej wardze.
  • Przyczyną hirsutyzmu są zaburzenia gospodarki hormonalnej, które prowadzą do wzrostu stężenia męskich hormonów płciowych.
  • U wielu kobiet nadmierne owłosienie jest jednym z objawów zespołu policystycznych jajników (PCOS). 
  • Dowiedz się, jak inozytole łagodzą objawy PCOS, w tym hirsutyzm.

Hirsutyzm – co to jest?

Hirsutyzm to problem, który dotyczy ok. 5-10% kobiet na świecie. Objawia się nadmiernym owłosieniem w miejscach, w których typowo występuje ono u mężczyzn. Włosy są zwykle ciemne i grube, przez co dość dobrze widoczne. Z tego względu hirsutyzm u kobiet może mieć negatywny wpływ na samopoczucie psychiczne, obniżać jakość życia, a nawet powodować zaburzenia lękowe i depresyjne.

Fertistim to suplement diety zawierający starannie dobrany zestaw składników odżywczych, przyczyniających się do regulacji aktywności hormonalnej oraz biorących udział w procesach podziału komórek u kobiet w wieku rozrodczym.
Reklama

Jaki hormon odpowiada za hirsutyzm?

Przyczyną hirsutyzmu są zaburzenia gospodarki hormonalnej, które prowadzą do wzrostu stężenia androgenów, czyli męskich hormonów płciowych, np. testosteronu, androstendionu czy dihydroepiandrosteronu (DHEA). U kobiet występują one w niewielkich ilościach i odpowiadają m.in. za odczuwanie podniecenia seksualnego. Jeśli w organizmie pojawia się nadmiar wspomnianych hormonów, hirsutyzm jest jednym z możliwych objawów tego stanu.

Czy hirsutyzm jest dziedziczny?

Samo posiadanie nadmiernego owłosienia nie ma podłoża genetycznego. Hirsutyzm pojawia się jednak jako objaw zaburzeń, które mogą być dziedziczne, np. zespołu policystycznych jajników czy wrodzonego przerostu nadnerczy. U każdego człowieka dają one indywidualny zestaw symptomów, dlatego istnieje możliwość, że u córki będą one inne niż u mamy.

Hirsutyzm – przyczyny

Za ok. 80% przypadków hirsutyzmu u kobiet odpowiada zespół policystycznych jajników (PCOS). Jest on wywoływany przez brak równowagi hormonalnej i często rozwija się już w okresie dojrzewania. Zaburzenie to może z czasem wywołać szereg różnych problemów, takich jak nieregularne miesiączki, niepłodność, insulinooporność, otyłość, a także hirsutyzm.

Przy PCOS trudno określić, które dolegliwości pojawiły się jako pierwsze, a które są ich konsekwencją, ponieważ wszystkie zaburzenia wzajemnie na siebie wpływają.

Przykładowo otyłość nasila wydzielanie insuliny, która z kolei pobudza produkcję androgenów. To może być przyczyną hirsutyzmu u dziewczynek, które wkraczają w okres dojrzewania. Często towarzyszą im także problemy skórne, takie jak trądzik czy łojotok.

Dowiedz się więcej: PCOS – objawy, przyczyny, diagnostyka, leczenie. PCOS a ciąża. Kompendium wiedzy o PCOS.

Hirsutyzm bez PCOS

Męskie hormony płciowe są wydzielane przez korę nadnerczy i jajniki. Pozostałe przypadki hirsutyzmu wynikają więc z chorób i zaburzeń tych narządów, które doprowadzają do rozchwiania gospodarki hormonalnej organizmu. Do schorzeń tych należą m.in.:

  • choroby nadnerczy, np. ich wrodzony przerost,
  • guzy nadnerczy i jajników,
  • zespół Cushinga – wywołany jest przez nadmiar glikokortykosteroidów we krwi, który może wynikać ze zbyt wysokiego stężenia kortyzolu (hormonu stresu) lub długotrwałego przyjmowania ich w postaci leków.

Oprócz tego naturalne zmiany hormonalne wywołane przez menopauzę często nasilają hirsutyzm na twarzy. Ponadto nadmierne owłosienie może być spowodowane przyjmowaniem niektórych leków, np. minoksydylu stosowanego w terapii łysienia androgenowego.

hirsutyzm

Czasem nie udaje się ustalić przyczyny problemu – mówimy wtedy o hirsutyzmie idiopatycznym. W tym przypadku intensywne owłosienie pojawia się mimo prawidłowych stężeń androgenów i regularnych cykli miesiączkowych. Nie oznacza to, że rozwija się ono bez przyczyny. Nadmierne owłosienie może mieć wtedy głębsze podłoże, np. wynikać ze zmian aktywności enzymów i białek, które uczestniczą w przemianach hormonów płciowych.

Hirsutyzm – objawy

Nadmierne, ciemne owłosienie pojawia się w miejscach charakterystycznych dla mężczyzn, ale nietypowych dla kobiet, takich jak plecy, brzuch czy klatka piersiowa. Najbardziej dokuczliwy jest hirsutyzm na brodzie i górnej wardze, ponieważ to stale odsłonięte części ciała. Oprócz niego podwyższone stężenie androgenów może wywoływać także inne objawy, np.:

  • łysienie,
  • trądzik,
  • zmniejszony rozmiar piersi,
  • pogłębiający się głos,
  • zwiększona masa mięśniowa,
  • przerost łechtaczki,
  • większy popęd seksualny.

Skala Ferrimana-Gallwaya

Skala Ferrimana-Gallwaya to jedno z narzędzi wykorzystywanych w diagnostyce hirsutyzmu. Lekarz ocenia nasilenie owłosienia w 9 okolicach i w każdej przyznaje od 0 do 4 punktów. Rozpoznania dokonuje się, jeśli po zsumowaniu wynik przekroczy 8 punktów. Oceniane w tym badaniu obszary to:

  • warga górna,
  • podbródek,
  • klatka piersiowa,
  • górna i dolna część brzucha,
  • górna i dolna część pleców,
  • ramiona,
  • uda.

Hirsutyzm – do jakiego lekarza iść?

Ponieważ w zdecydowanej większości nadmierne owłosienie wynika z zaburzeń hormonalnych, problem ten wymaga konsultacji ze specjalistami – ginekologiem i endokrynologiem. Do umówienia wizyty u pierwszego lekarza nie potrzebujesz skierowania, dlatego wybierz się do niego w pierwszej kolejności.

hirsutyzm

Równie istotna jest konsultacja z endokrynologiem, który specjalizuje się w chorobach gruczołów dokrewnych, m.in. jajników i nadnerczy. Tutaj jednak konieczne jest skierowanie od lekarza pierwszego kontaktu.

Hirsutyzm – jakie badania wykonać?

Na wizycie lekarskiej specjalista przeprowadzi z Tobą wywiad medyczny oraz badania fizykalne, np. USG przezpochwowe. Może ono pokazać obraz jajników charakterystyczny dla PCOS, co jest ważną wskazówką diagnostyczną. Lekarz zleci też wykonanie szeregu badań, np. USG jamy brzucha, które pozwoli ocenić nadnercza, a także badania krwi. W niektórych przypadkach konieczne może być także zdjęcie rentgenowskie jajników i nadnerczy.

Hirsutyzm – badania krwi

W diagnostyce hirsutyzmu niezbędne jest oznaczenie we krwi poziomu hormonów płciowych, a także białek uczestniczących w ich przemianach. Badania powinny uwzględnić następujące substancje:

  • testosteron,
  • dehydroepiandrosteron,
  • estradiol,
  • progesteron,
  • hormon folikulotropowy (FSH),
  • hormon luteinizujący (LH),
  • globulinę wiążącę hormony płciowe (SHBG).

Hirsutyzm – jak leczyć?

Leczenie samego hirsutyzmu nie jest konieczne ze względów zdrowotnych. W wielu przypadkach nadmierne owłosienie może jednak przeszkadzać, obniżać samoocenę i pogarszać samopoczucie. W pierwszej kolejności warto wypróbować metody usuwania włosów, zarówno samodzielne, jak i stosowane w gabinetach kosmetycznych.

Leki na hirsutyzm dostępne są na receptę i zawierają przede wszystkim pochodne estrogenu i progesteronu. Ich zadaniem jest przywrócenie prawidłowej proporcji pomiędzy żeńskimi i męskimi hormonami płciowymi. Tabletki antykoncepcyjne na hirsutyzm są stosowane głównie w PCOS, kiedy konieczne jest wyregulowanie cyklu miesiączkowego.

W niektórych przypadkach wykorzystywane są także antyandrogeny, np. finasteryd, które blokują łącznie się męskich hormonów płciowych z odpowiednimi receptorami. Ponadto, jeżeli hirsutyzm towarzyszy insulinooporności, w terapii stosuje się leki regulujące metabolizm glukozy we krwi, np. metforminę.

Inozytole na PCOS

Nie każda kobieta chce stosować środki antykoncepcyjne, np. ze względu na swój stan zdrowia, ryzyko działań niepożądanych czy chęć posiadania dziecka. Na szczęście istnieją także suplementy diety i leki na hirsutyzm bez recepty.

Jeśli problem nadmiernego owłosienia jest związany z zespołem policystycznych jajników, możesz wypróbować preparaty bazujące na inozytolach. Są to związki o budowie zbliżonej do cząsteczki glukozy, które pełnią w organizmie różne funkcje. Szczególnie istotne są dwie formy – mio-inozytol oraz D-chiroinozytol, których skuteczność w łagodzeniu objawów PCOS została udowodniona w wielu badaniach naukowych.

Fertistim to suplement diety zawierający starannie dobrany zestaw składników odżywczych, przyczyniających się do regulacji aktywności hormonalnej oraz biorących udział w procesach podziału komórek u kobiet w wieku rozrodczym.
Reklama

Mio-inozytol zwiększa wrażliwość tkanek na insulinę, ponadto podnosi stężenie białka SHGB, które wiąże hormony płciowe. D-chiroinozytol obniża poziom insuliny, a obie formy mogą zmniejszać poziom testosteronu. Te działania regulujące gospodarkę hormonalną sprawiają, że inozytole łagodzą objawy PCOS, w tym hirsutyzm. Substancje te warto stosować razem z witaminą D i kwasem foliowym w swojej aktywnej formie – metylofolianem. W jednym z badań taka kuracja zmniejszyła nasilenie hirsutyzmu, a płodność została wzmocniona poprzez regulację cyklu miesiączkowego.

Najlepsze efekty stwierdzono w przypadku stosowania inozytoli w określonej proporcji. Połączenie mio- oraz D-chiroinozytolu w stosunku 40:1 najefektywniej obniżało poziom testosteronu i insuliny.

Dowiedz się więcej: Jaki inozytol wybrać na insulinooporność i PCOS? Podpowiadamy! Inozytol: co to takiego?

Jaki laser na hirsutyzm?

Jeśli szukasz pomysłu, jak sobie radzić z hirsutyzmem, rozważ laseroterapię. Nadmierne owłosienie jest zwykle grube i ciemne, a tym samym idealne dla działania lasera. Im większy jest kontrast pomiędzy włosami a skórą, tym lepsze efekty możesz uzyskać, stosując tę metodę.

Największą popularnością cieszy się laser diodowy. Istnieje kilka jego rodzajów, dlatego warto rozejrzeć się po okolicznych gabinetach medycyny estetycznej i porozmawiać ze specjalistami, którzy dobiorą odpowiedni sprzęt oraz parametry zabiegu.

Jak długo leczy się hirsutyzm?

Niestety leczenie hirsutyzmu zajmuje trochę czasu. Cykl życia mieszków włosowych trwa ok. 6 miesięcy, dlatego dopiero po takim czasie pojawiają się pierwsze różnice we wzroście włosów.

Depilacja laserowa przynosi efekty od razu, jednak po pewnym czasie owłosienie powraca. Żeby uzyskać trwalsze efekty, zabiegi trzeba kilkakrotnie powtórzyć. Na początku odbywają się one częściej, co 4-8 tygodni, a potem rzadziej, ponieważ włosy odrastają wolniej.

Hirsutyzm a ciąża

Przyszłe mamy cieszą się zwykle pięknymi, gęstymi włosami, które są efektem zmian hormonalnych zachodzących w ich organizmie. Mają one także złe strony, ponieważ wzmacniają włosy na całym ciele – stąd hirsutyzm w ciąży. Na szczęście to problem przejściowy i kiedy po porodzie burza hormonalna się uspokaja, nadmierne owłosienie powoli zanika.

hirsutyzm

Dieta na hirsutyzm

Dieta ma duże znaczenie w przypadku hirsutyzmu, ponieważ zrzucenie nadmiernych kilogramów może obniżyć poziom androgenów i tym samym zahamować wzrost włosów. Odpowiednie odżywianie jest bardzo ważne także w kontekście zespołu policystycznych jajników i towarzyszących mu zaburzeń, w tym insulinooporności.

Na co zwrócić uwagę, komponując jadłospis?

  • Wybieraj pokarmy o niskim indeksie glikemicznym – nie powodują one gwałtownych skoków glukozy we krwi, przez co nie dochodzi do nadmiernych wyrzutów insuliny.
  • Jedz dużo błonnika – zmniejsza wchłanianie cukrów z jelit.
  • Uwzględnij w diecie zdrowe tłuszcze – ich obecność pomaga utrzymać równowagę hormonalną, a kwasy omega-3 mogą dodatkowo zwiększać wrażliwość tkanek na insulinę.
  • Spożywaj posiłki w regularnych odstępach – dzięki temu utrzymasz we krwi stabilny poziom glukozy i insuliny.

Nadmierne owłosienie to wstydliwa dolegliwość, jednak – co najważniejsze – nie pojawia się ona bez przyczyny. Jeśli więc zastanawiasz się, co brać na hirsutyzm, w pierwszej kolejności skonsultuj swój problem z lekarzem. Odpowiednie badania pomogą zdiagnozować przyczynę i dobrać do niej właściwe leczenie.

Może zainteresować Cię także: Fertistim dla kobiet – inozytol w saszetkach. Na PCOS, insulinooporność i przedłużające się starania o dziecko.