- Inhalacje są skutecznym sposobem na złagodzenie objawów kataru – pomagają udrożnić zatkany nos i usunąć zalegającą wydzielinę.
- Zabieg ten jest bezpieczny i łatwy do wykonania w domu, a jego efekty odczuwalne są już po kilku minutach.
- W zależności od rodzaju kataru można stosować sól fizjologiczną na wodnisty, lejący się katar lub sól hipertoniczną na gęstą wydzielinę.
- Inhalacje na katar mogą być stosowane u dzieci od pierwszego dnia życia, starszaków, dorosłych, seniorów oraz u kobiet w ciąży i karmiących piersią.
- Sprawdź, z czego robić inhalacje na katar.
Czy inhalacje pomagają na katar?
Inhalacje, a właściwie nebulizacje, są bardzo skuteczną metodą leczenia miejscowego dróg oddechowych. Pozwalają zadziałać dokładnie tam, gdzie jest to konieczne – w zatokach przynosowych, oskrzelach czy płucach. Roztwory wlane do nebulizatora są rozbijane na mikroskopijne cząsteczki, które tworzą chłodną mgiełkę. Wdychając ją przez nos, działamy dwutorowo:
- nawilżamy błonę śluzową, poprawiając efekty leczenia,
- przyspieszamy ruch śluzowo-rzęskowy, ułatwiający usuwanie wydzieliny.
Ponadto poszczególne preparaty do nebulizacji wykazują określone właściwości. Na przykład roztwory do inhalacji z ektoiną ograniczają m.in. wnikanie alergenów, dzięki czemu wspierają leczenie i profilaktykę alergii. W tym tekście skupimy się wyłącznie na preparatach do inhalacji na katar dostępnych bez recepty. Na przykładzie gamy produktów Nebu-dose pokażemy, kiedy i czym inhalować dziecko z katarem – tym cieknącym, wodnistym i tym gęstym, zatykającym nos.
Inhalacje na wodnisty katar u dziecka
Przezroczysty, wodnisty katar może się pojawić w pierwszej fazie przeziębienia lub jako objaw alergii. W takich sytuacjach inhalacje na katar ułatwią toaletę nosa, nawilżą i pomogą oczyścić błonę śluzową z zalegających wirusów czy alergenów.
Dowiedz się więcej: Pielęgnacja noska niemowlaka na co dzień i w czasie infekcji
Inhalacje na gęsty katar u dziecka
Gęsty katar występuje zwykle w późniejszej fazie infekcji górnych dróg oddechowych. Pojawia się zarówno przy zwykłym przeziębieniu, jak i przy ostrym zapaleniu zatok przynosowych. Inhalacje na katar gęsty u dziecka rozrzedzają wydzielinę, ułatwiają oczyszczenie i odblokowanie nosa.
Inhalacje na zielony katar u dziecka
Gęsty katar najczęściej ma żółte lub zielone zabarwienie, co nie musi świadczyć o zakażeniu bakteryjnym! To jedynie sygnał, że rozwinął się stan zapalny, a komórki odpornościowe organizmu zwalczają chorobę (np. ostry nieżyt nosa). Wydzielają specjalny enzym ochronny i przeciwutleniający – zawarty w nim barwnik odpowiada za żółty czy zielony kolor kataru.
Inhalacje na gęsty zielony katar pomogą utrzymać higienę nosa, rozrzedzić wydzielinę, ułatwić jej usuwanie i odzyskać komfort oddychania.
Z czego inhalacje na katar dla dziecka?
Inhalacje na katar bez recepty wykonuje się z roztworu chlorku sodu (NaCl) w różnych stężeniach i z różnymi substancjami wspomagającymi.
Podstawowym preparatem tego typu jest sól fizjologiczna (izotoniczna), czyli chlorek sodu w stężeniu 0,9% – takie stężenie mają też płyny ustrojowe naszego organizmu. Sól fizjologiczna do inhalacji działa delikatnie – stosuje się ją, aby rozwodnić katar, wypłukać nos, łagodnie go oczyścić i nawilżyć. Zaleca się ją do inhalacji niemowląt i starszych dzieci zwłaszcza na początku infekcji, gdy katar jest wodnisty, lejący oraz w przypadku alergii, gdy trzeba „wypłukać” nos z drażniących drobinek.
Nieco inne działanie mają sole, których stężenie przekracza 0,9%. W tej grupie znajdują się zarówno roztwory lekko hipertoniczne (NaCl 1,5%), jak i hipertoniczne (NaCl 3%). Ich działanie polega na przyciąganiu wody do miejsca podania, co w przypadku inhalacji na gęsty katar skutkuje rozrzedzeniem wydzieliny i zmniejszeniem obrzęku błony śluzowej. Sole hipertoniczne sprawdzają się np. przy infekcyjnym nieżycie nosa i zapaleniu zatok przynosowych.
Oprócz czystych roztworów chlorku sodu dostępne są również takie, które wzbogacono np. o kwas hialuronowy i ektoinę – składniki silnie nawilżające (nawilżenie śluzówki korzystnie przekłada się na efekty leczenia dróg oddechowych). Takie ampułki do inhalacji zaleca się osobom o wrażliwych noskach, w tym niemowlętom. Ponadto ektoina, która nie tylko nawilża, ale i tworzy na błonie śluzowej ochronną otoczkę, pomaga na alergie – poprzez ograniczenie wnikania alergenów do układu oddechowego. Dlatego jest odpowiednim preparatem do inhalacji dla alergików.
WAŻNE! Inhalacje na katar spowodują, że wydzieliny będzie więcej. Jest to skutek pożądany, dzięki któremu organizm łatwiej pokonuje infekcje czy alergię.
Mając to na uwadze, należy zaznaczyć, że w przypadku niemowląt najlepiej stosować sole o niższym stężeniu, które oczyszczą i nawilżą nos, ale nie sprawią, że wydzieliny będzie dużo więcej – nasilony katar może być dla maluchów problemem. Dlatego, jeśli chcemy zrobić niemowlęciu inhalację, do 6. miesiąca życia stosujmy wyłącznie sól fizjologiczną lub izotoniczny roztwór z ektoiną, a sól lekko hipertoniczną wprowadźmy, w razie potrzeby, po pierwszym półroczu – zgodnie z zaleceniami lekarza.
Inhalacje na katar z Nebu-dose
Całą gamę wyżej wymienionych roztworów do inhalacji tworzy rodzina Nebu-dose. Inhalacje na katar można wykonać z:
- Nebu-dose isotonic (jasnoniebieskie) – sól fizjologiczna (0,9% NaCl),
- Nebu-dose baby (fioletowo–różowe) – sól lekko hipertoniczna (1,5% NaCl),
- Nebu-dose hipertonic (ciemnoniebieskie) – sól hipertoniczna (3% NaCl),
- Nebu-dose hialuronic (jasnozielone) – (0,9% NaCl) sól fizjologiczna z kwasem hialuronowym,
- Nebu-dose plus (ciemnozielone) – (3% NaCl) sól hipertoniczna z kwasem hialuronowym,
- Nebu Pulmo (ciemno fioletowe) – (3% NaCl) sól hipertoniczna z ektoiną,
- Ectodose – sól morska z ektoiną (roztwór izotoniczny),
- Ecto Respira – sól fizjologiczna z ektoiną i kwasem hialuronowym.
Nebu-dose niebieskie (jasne i ciemne) to czyste roztwory chlorku sodu w stężeniach 0,9% i 3% – stosuje się je w podstawowej terapii inhalacyjnej:
- na katar wodnisty sól fizjologiczną (jasnoniebieskie),
- na gęsty, zatykający nos, sól hipertoniczną (ciemnoniebieskie).
Nebu-dose zielone (jasne i ciemne) to sole fizjologiczna i hipertoniczna wzbogacone kwasem hialuronowym – odpowiednie w przypadku podrażnienia śluzówki nosa.
Inhalacje na katar z soli fizjologicznej dla dziecka
Do inhalacji na katar dla niemowląt i małych dzieci poleca się przede wszystkim Nebu-dose isotonic, czyli sól fizjologiczną, która delikatnie oczyszcza i nawilża nos. Maluszkom wykonuje się też nebulizacje z Ectodose. To ampułki z solą morską, bogatą w składniki mineralne, które odżywiają i nawilżają błonę śluzową nosa. W połączeniu z ektoiną zapewniają silne nawilżenie, które wspiera obciążoną śluzówkę i pomaga zwalczyć katar o podłożu wirusowym czy alergicznym.
Inhalacje na katar z soli hipertonicznej dla dziecka
W przypadku gęstej, zatykającej nos wydzieliny warto sięgnąć po sól lekko hipertoniczną Nebu-dose baby. Takie inhalacje na katar rozrzedzą wydzielinę i przywrócą komfort oddychania.
Starsze dzieci z męczącym katarem blokującym nos mogą skorzystać z roztworów o wyższym stężeniu – 3% NaCl. Jeśli jednak inhalacje na katar z soli hipertonicznej okażą się dla nich zbyt intensywne, warto zamienić Nebu-dose niebieskie na zielone, wzbogacone o kwas hialuronowy – jego nawilżające właściwości zabezpieczą śluzówkę przed podrażnieniem.
Jak zrobić inhalacje na katar?
Do inhalacji trzeba się odpowiednio przygotować.
Podłącz nebulizator. Najpierw podłączamy inhalator, podpinamy przewód powietrzny, maseczkę lub widełki donosowe i wlewamy do nebulizatora odpowiednią dawkę roztworu. Kiedy sprzęt jest gotowy, przygotowujemy do zabiegu dziecko.
Przygotuj dziecko. To bardzo ważne, aby inhalowane dziecko było spokojne i oddychało głęboko, miarowo. Podczas płaczu oddech staje się płytszy, a nebulizacja mniej skuteczna. Tak samo dzieje się, gdy zdenerwowane, zniecierpliwione dziecko zdejmuje lub przesuwa maseczkę. Dlatego dołóżmy starań, aby smyk miał dobry nastrój i zdobył się na cierpliwość. Aby mu to ułatwić, wyjaśnijmy, czym jest nebulizacja, po co się ją stosuje. Powiedzmy, że całość potrwa dosłownie chwilę. Możemy też usunąć zbędne rozpraszacze i postarać się skupić uwagę dziecka na jednej czynności.
Higiena nosa dziecka. Przed inhalacją na katar możemy oczyścić nos dziecka – maluszkom wpuszczamy sól morską w aerozolu i odciągamy wydzielinę aspiratorem do nosa. Tradycyjne gruszki nie są polecane, bo mogą stać się siedliskiem chorobotwórczych drobnoustrojów. Starszaki, które już to potrafią, same wydmuchują nos w chusteczkę.
Nałóż dziecku maseczkę lub widełki donosowe. Do inhalacji na katar u dziecka zwykle stosujemy maseczkę twarzową w odpowiednim rozmiarze. Starsze dzieci, ponad trzyletnie, mogą użyć widełek donosowych – dzięki nim znacznie więcej zimnej mgiełki wnika do przewodu nosowego niż przy użyciu maseczki – warto więc z nich korzystać (tak samo jak z ustnika przy inhalacjach na kaszel). Maseczka powinna ściśle przylegać do twarzy, szczególnie w okolicy nosa. Widełki płytko wsuwamy w dziurki nosa dziecka.
Inhaluj dziecko 3-5 minut. Inhalacja na katar powinna trwać 3-5 minut. Po zakończonym zabiegu dobrze przemyć buzię dziecka wodą.
Ile po inhalacji na katar można wyjść na dwór?
Po inhalacji na katar można wyjść z dzieckiem na dwór, ale dopiero po upływie 30-60 minut. Nebulizacja nasila wyciek wydzieliny, dobrze więc dać dziecku chwilę na oczyszczenie nosa z jej nadmiaru. Udając się na spacer po inhalacji, koniecznie zabierzmy paczkę chusteczek higienicznych. Pamiętajmy też, by ubrać się adekwatnie do pogody. Jeśli warunki atmosferyczne nie sprzyjają, po inhalacji na katar lepiej zostać w domu.
Inhalacje na katar w ciąży
Nebulizacja, jako metoda inhalacji, jest bardzo bezpiecznym zabiegiem, z którego może korzystać większość osób. Bezpiecznym preparatem do inhalacji na katar w ciąży jest sól fizjologiczna i sól morska. Przyszłe mamy mogą bez obaw po nie sięgnąć, aby ulżyć sobie w nosowych dolegliwościach.
Kiedy nie robić inhalacji na katar?
Inhalacje na katar są przeznaczone dla dzieci w każdym wieku. Niemowlętom zaleca się nebulizację z soli fizjologicznej i roztworu z ektoiną. Dla starszych dzieci nadają się roztwory chlorku sodu nawet w wyższych stężeniach (1,5%, 3% NaCl).
Zasadniczo niewiele jest przeciwwskazań w tym zakresie. O ile dziecko nie wykazuje nadwrażliwości na żaden składnik preparatu do inhalacji, może spokojnie z niego korzystać. Jeśli jednak pojawi się jakiś niepokojący sygnał, nagły atak astmy czy reakcja alergiczna, należy przerwać nebulizację i skonsultować się z lekarzem. Inhalacji nie kontynuujemy też w przypadku pojawienia się zakażenia grzybiczego na skórze twarzy.
Bezwzględne przeciwwskazania do nebulizacji występują rzadko. To poważne, przewlekłe choroby układu oddechowego, jak gruźlica czy nowotwory, niewydolność oddechowa niezwiązana z obturacją oskrzeli, krwotok z układu oddechowego i ciężkie choroby serca.
Może zainteresować Cię także: Płukanie zatok w domu. Co do płukania zatok?