logo_solinea
Insulinooporność. Wszystko, co musisz o niej wiedzieć

Insulinooporność. Wszystko, co musisz o niej wiedzieć

Insulina, hormon wytwarzany przez trzustkę, odpowiada za zachowanie równowagi między makroskładnikami odżywczymi, do których zaliczamy cukry, białko i tłuszcze. Insulina steruje glukozą z posiłków, sprawia, że tkanki pochłaniają ten cukier i czerpią z niego energię. Jeśli glukozy jest za dużo, insulina “każe” wątrobie zgromadzić jej nadmiar. Poza tym insulina hamuje rozpad tłuszczów w tkance tłuszczowej.

Spis treści:

Fertistim

FERTISTIM Dla Kobiet

Czym jest insulinooporność

Insulinooporność (IR – insulin resistance) polega na zmniejszonej wrażliwości tkanek na insulinę. Początkowo jej poziom może być nawet prawidłowy, natomiast wskutek insulinooporności dochodzi do zwiększenia jej stężenia. Organizm chce przełamać opór tkanek.

Objawy insulinooporności

Insulinooporność sama w sobie nie jest chorobą, jest natomiast stanem, który prowadzi do wielu schorzeń.
Insulinooporność jest związana z:
  • otyłością brzuszną (typu jabłko), jest ona charakterystyczna dla mężczyzn; 85% osób z insulinoopornością jest otyła;
  • nadciśnieniem tętniczym: skurczowym (górnym) powyżej 130 mm Hg lub rozkurczowym (dolnym) powyżej 85 mm Hg oraz chorobami układu sercowo-naczyniowego;
  • zaburzeniami lipidowymi: istotne jest podwyższenie poziomu trójglicerydów powyżej 1,7 mmol/l (150 mg/dl) i/lub stężenie HDL poniżej 1,0 mmol/l (40 mg/dl) u mężczyzn i poniżej 1,3 mmol/l (50 mg/dl) u kobiet;
  • zespołem policystycznych jajników – charakterystyczne są tutaj nieregularne miesiączki oraz zwiększone owłosienie;
  • obturacyjnym bezdechem sennym – pacjent (nawet nieświadomie) wielokrotnie budzi się w nocy, przez co jest wyczerpany w ciągu dnia;
  • niealkoholowym stłuszczeniem wątroby, widocznym w USG jamy brzusznej;
  • nowotworami, w tym jelita grubego;
  • rogowaceniem ciemnym.
Ten ostatni objaw jest markerem insulinooporności.

Co prowadzi do insulinooporności ?

Mówi się przede wszystkim o nieprawidłowym odżywianiu – diecie bogatej w cukry i tłuszcze oraz o braku ruchu. U 50% pacjentów pewną rolę odgrywają geny.

012e5191ccda7fd4273b81f2ccad6ee6482e2205

Diagnostyka insulinooporności

Precyzyjna metoda diagnostyczna (hiperinsulinowa klamra euglikemiczna, HEC) jest droga i czasochłonna, używana jest jedynie w celach naukowych. Popularna metoda, która jest oparta na pomiarach stężenia glukozy i insuliny na czczo i po obciążeniu glukozą, ma tak naprawdę małą wartość.

Po pierwsze poziom insuliny jest bardzo zmienny, zależy m.in. od tego, ile czasu minęło od ostatniego posiłku; po drugie laboratoria posługują się różnymi metodami określania stężeń; Po trzecie brak jest wartości, do których można by wyniki odnieść, tak zwanych wartości referencyjnych.

Czy zatem istnieje jakiś wiarygodny wskaźnik insulinooporności?

Wielu badaczy stawia znak równości między otyłością i insulinoopornością. Jeśli chcemy się oprzeć na badaniach z krwi, warto przyjrzeć wartościom: trójglicerydów i HDL („zdrowego cholesterolu”). Ich stosunek nie powinien przekraczać 2,0. Warto też wykonać zwykłą krzywą cukrową, czyli oznaczenie poziomu glukozy we krwi na czczo oraz po 2 godzinach od wypicia 75 g glukozy. 

ec628a21c434d966e806748fe3d7afe5c2a201a5

Insulinooporność – jak leczyć

Badania pokazały, że skuteczność diety w zapobieganiu przejścia od insulinooporności do cukrzycy typu II wynosi od 58 do 71%. Jaką dietę wybrać? Musi spełniać kilka warunków, jej cechy to:

  • ograniczona kaloryczność,
  • niski indeks glikemiczny,
  • ograniczenie tłuszczów
  • oraz wysoka zawartość błonnika.

Kryteria te spełniają: dieta śródziemnomorska, DASH i fleksitariańska. Wbrew niektórym doniesieniom duże badanie z 2015 roku wykazało, że należy unikać alkoholu.

Najlepsze rezultaty da połączenie diety z systematycznym wysiłkiem fizycznym. Nie musi być codzienny. Wystarczy, że będzie to 5 dni w tygodniu, po około 30 minut aktywności fizycznej o umiarkowanej intensywności.

Może zainteresować Cię także: 7 trików na insulinooporność, które możesz śmiało stosować każdego dnia – CZYTAJ!

Leki to ostatnia deska ratunku

Jeśli dieta i ruch nie przynoszą efektu, lekarz sięga po oręż w postaci leku – po metforminę. Metformina uwrażliwia tkanki na insulinę, ma właściwości przeciwzapalne, zapobiega powstawaniu zmian nowotworowych, zmniejsza też łaknienie.

Lek ten jest szczególnie pomocny u pacjentów z otyłością drugiego stopnia oraz u pacjentek z zespołem policystycznych jajników. Należy pamiętać, że metformina jest dodatkiem do diety i ruchu.

Literatura:​
  • Bernson S, Yalow R. Insulin agonists and insulin resistance. Diabetes mellitus: theory and practice. New York,McGraw-Hill 1970:388-423
  • Reaven GM. Insulin resistance/compensatory hyperinsulinemia, essential hypertension, and cardiovascular disease. J Clin Endocrinol Metab. 2003;88:2399-403.
  • Burks DJ, White MF. IRS proteins and beta-cell function. Diabetes. 2001;50:140-145
  • Gutch M, Kumar S, Razi SM, Gupta KK, Gupta A. Assesment of insulin sensitivity/resistance, Indian J Endocrynol Metab. 2015;19:160-4
  • Diabetes Prevention Program https://www.niddk.nih.gov/about-niddk/research-areas/diabetes/diabetes-prevention-program-dpp
  • Knowler WC, Barrett-Connor E, Fowler SE, Hamman RF, Lachtin JM, Walker EA, Nathan DM; Diabetes Prevention Program Research Group. Reduction in the incidence of type 2 diabetes with lifestyle intervention or metformin. N Engl J Med. 2002;346:393-403.

PODOBNE WPISY