Etiologia bólu gardła
Najczęściej występującym bólem gardła zarówno u dzieci, jak i u dorosłych jest ból pochodzenia wirusowego, który powodowany jest m.in. przez: adenowirusy, rinowirusy oraz wirus grypy typu A i B. W pozostałych przypadkach przyczyną bólu gardła są bakterie np. Streptococcus pyogenes, Chlamydia pneumoniae czy Mycoplasma pneumoniae.
Angina, nazywana inaczej anginą paciorkowcową lub anginą ropną, jest chorobą zapalną gardła i migdałków podniebiennych powodowaną przez bakterię – paciorkowca ropnego (Streptococcus pyogenes). Dotyka głównie dzieci między 3. a 15. rokiem życia, natomiast rzadziej występuje u osób dorosłych. Angina rozwija się szybko (12h – 96h), a objawy pojawiają się nagle, przez co bardzo często pierwsze dolegliwości zaczyna się odczuwać w najmniej spodziewanym momencie.
Jak rozpoznać anginę bakteryjną?
Anginę bakteryjną rozpoznaje się przede wszystkim po występujących objawach. Pomaga w tym skala Centora w modyfikacji McIsaaca, w której przedstawione zostały różne kryteria, charakteryzujące chorobę.
Skala obejmuje:
- gorączkę >38°C,
- brak kaszlu,
- powiększone węzły chłonne szyjne przednie,
- obrzęk i nalot włóknikowy na migdałkach,
- wiek 3-14 lat.
Za każde pasujące do chorego kryterium przypisuje się 1 punkt, dzięki czemu można zyskać od 0 do 5 punktów. Interpretacja wygląda następująco:
- 0-1 pkt – prawdopodobieństwo zakażenia paciorkowcem ropnym wynosi <6%;
- 2-3 pkt – prawdopodobieństwo zakażenia paciorkowcem ropnym wynosi 10-28%;
- 4-5 pkt – prawdopodobieństwo zakażenia paciorkowcem ropnym wynosi 38-63%.
Należy jednak brać pod uwagę, że wysoka ilości punktów nie daje pewności rozpoznania anginy, gdyż przy innych chorobach również mogą występować powyższe objawy np. przy mononukleozie zakaźnej.
Angina – objawy
Najbardziej charakterystycznym objawem anginy jest obecność na powierzchni migdałków włóknikowego, białego nalotu lub czopów wyglądem przypominającym nieregularne kamyczki. Dodatkowo w przebiegu anginy pojawiają się dolegliwości:
- gorączka – powyżej 38°C,
- tkliwe i powiększone węzły chłonne,
- zmiany wybroczynowe na podniebieniu,
- ból podczas przełykania,
- bóle brzucha,
- nudności i wymioty.
Czy angina jest zaraźliwa?
Ze względu na bakteryjny charakter, anginą można się zarazić w wyniku bezpośredniego kontaktu z osobą objawową lub będącą nosicielem bakterii, u której nie doszło do rozwoju choroby. Najczęściej jednak do zarażenia dochodzi drogą kropelkową, czyli w wyniku kontaktu z wydzielinami np. nosa lub gardła osoby zakażonej paciorkowcem. Z tego względu do największej ilości zachorowań dochodzi w żłobku i przedszkolu, gdzie chore dzieci, niewykazujące jeszcze objawów choroby, wkładają ręce do buzi, a potem dotykają rękami drugiego dziecka. Istnieje również ryzyko rozprzestrzenienia choroby pomiędzy domownikami.
Okres, w którym osoba chorująca na anginę może aktywnie zarażać inne osoby, trwa od momentu zakażenia paciorkowcem ropnym, do 24 godzin po przyjęciu pierwszej dawki antybiotyku. Po tym czasie osoba przestaje zarażać.
Ile trwa angina?
Pierwsze objawy anginy pojawiają się w ciągu 12-96 godzin od momentu zakażenia paciorkowcem ropnym. Ważne jest, aby zaraz po zdiagnozowaniu anginy przez lekarza rozpocząć leczenie. Jeśli tak się stanie, objawy anginy ustąpią w przeciągu 3 do 7 dni od podania pierwszej dawki leków.
Jak leczyć anginę?
W leczeniu anginy stosuje się antybiotyki, a dokładnie penicylinę V (fenoksymetylopenicylinę), która jest skuteczna w zwalczaniu Streptococcus pyogenes. Ma wąski zakres działania, nie zaburza mikroflory jelitowej oraz nie wywołuje poważnych działań niepożądanych. Innymi antybiotykami stosowanymi w leczeniu anginy są: cefadroksyl, cefaleksyna, erytromycyna, klarytromycyna lub azytromycyna.
Dla wszystkich antybiotyków czas leczenia wynosi ok. 10 dni. Ważne, aby nie przerywać przyjmowania leków pomimo ustąpienia objawów, gdyż bakterie dalej mogą namnażać się w organizmie i powodować nawrót choroby.
Oprócz antybiotyków zaleca się stosować leczenie objawowe. W tym celu do leczenia anginy włącza się:
- leki przeciwgorączkowe – paracetamol, ibuprofen;
- leki zwalczające ból gardła.
Co stosować na ból gardła?
Jedną z dolegliwości towarzyszących anginie jest uporczywy ból gardła utrudniający połykanie pokarmów czy płynów. W celu jego uśmierzenia warto sięgnąć po leki, które skutecznie pomogą w walce z zainfekowanym gardłem, zmniejszając przy tym jego ból.
W aptece dostępne są preparaty w postaci: roztworów do płukania gardła, tabletek do ssania oraz aerozoli do gardła.
Roztwory do płukania gardła
Roztwory do płukania gardła są chętnie wybierane przez pacjentów, ze względu na łatwość stosowania i dużą skuteczność. Zawarty w nich diklofenak sodowy, będący niesteroidowym lekiem przeciwzapalnym, działa przeciwbólowo i przeciwzapalnie. Roztwory do płukania gardła mogą być stosowane już od 14 roku życia.
Płukanie gardła wykonuje się 2-3 razy na dobę. Za pomocą miarki dołączonej do opakowania odmierza się ilość roztworu zgodną z zaleceniami podanymi w ulotce i przepłukuje jamę ustną przez około 30-60 sekund. Roztworu nie należy połykać. Po zakończonym płukaniu gardła zaleca się odczekać z jedzeniem i piciem około pół godziny, aby lek mógł zadziałać.
Tabletki do ssania
W leczeniu objawowym anginy można stosować tabletki do ssania zawierające substancje przeciwbakteryjne tj. chlorheksydynę, alkohol 2,4-dichlorobenzylowy, chlorchinaldol czy amylometakrezol. Skutecznie pomagają one zwalczać bakterię wywołującą chorobę, a co za tym idzie ból gardła.
Mogą one występować również w połączeniach z substancjami miejscowo znieczulającymi np. benzokainą lub lidokainą.
Spray do gardła
Innymi preparatami stosowanymi w leczeniu bólu gardła są spray’e do gardła. Zawarte w nich substancje antyseptyczne – nanokoloid srebra – zwalczają i ograniczają namnażanie się bakterii.
Przed pierwszym użyciem spray należy wstrząsnąć. Następnie skierowany w kierunku gardła aplikator, umieścić w jamie ustnej i nacisnąć pompkę 3-4 razy, doprowadzając do rozpylenia kilku dawek substancji. Zaletą stosowania spray’ów do gardła jest ich łatwa aplikacja i bezpieczeństwo stosowania u dzieci.
Domowe sposoby na ból gardła
Oprócz preparatów dostępnych w aptekach na ból gardła można zastosować również stare domowe sposoby. Jednym z nich jest płukanie gardła specjalnymi mieszankami ziół, w których znajduje się szałwia lekarska lub rumianek pospolity. Dodatkowo pomocne będzie picie ciepłego mleka z miodem, który nawilży gardło i złagodzi występujący ból.
Może zainteresować Cię także: “Poproszę coś na ból gardła”. Poznaj skuteczne sposoby na ból gardła.
