- Monofosforan urydyny (UMP) to nukleotyd budujący RNA, odpowiedzialny za produkcję białek i syntezę neuroprzekaźników, takich jak acetylocholina.
- Jest naturalnie produkowany w wątrobie i obecny w pokarmach takich jak owies, wątroba wołowa i ryby.
- UMP wykazuje działanie neuroprotekcyjne i neuromodulacyjne, wspierając regenerację neuronów oraz poprawiając pamięć i funkcje poznawcze.
- Suplementacja UMP może pomóc w leczeniu polineuropatii, zapalenia nerwów i zaburzeń snu.
- Sprawdź, które produkty zawierają monofosforan urydyny.
Monofosforan urydyny co to jest?
Monofosforan urydyny (UMP) należy do nukleotydów – cząsteczek budujących wiele podstawowych związków potrzebnych wszystkim komórkom organizmu. Budowa nukleotydów pozwala im łączyć się w długie łańcuchy, które tworzą m.in. kwasy nukleinowe – DNA i RNA.
Każdy nukleotyd, także monofosforan urydyny, składa się z:
- zasady azotowej – adeniny, cytozyny, guaniny, tyminy lub uracylu (obecnego w UMP),
- reszty cukrowej – w połączeniu z zasadą azotową tworzy nukleozyd, np. urydynę,
- grupy fosforanowej.
Gdzie występuje monofosforan urydyny? Naturalnie produkowany jest on w wątrobie, a w niewielkich ilościach dostarczamy go też z pożywieniem. Pokarmy bogate w urydynę to np.:
- owies,
- wątroba wołowa i wieprzowa,
- drożdże,
- ryby,
- piwo,
- warzywa, np. brokuły, pieczarki.
Monofosforan urydyny właściwości
Monofosforan urydyny to nukleotyd charakterystyczny dla RNA, czyli kwasu nukleinowego odpowiedzialnego przede wszystkim za produkcję białek. Łańcuch RNA powstaje jako swego rodzaju kopia dla wybranego odcinka DNA, na którym zakodowane są aminokwasy. Następnie na tej podstawie budowane są białka, które organizm wykorzystuje do swoich procesów.
Oprócz tego monofosforan urydyny uczestniczy w metabolizmie pozostałych nukleotydów, a także wielu innych procesach biologicznych. Jest on przekształcany do swojego nukleozydu, czyli urydyny, który pełni szczególnie ważne funkcje w układzie nerwowym:
- wspomaga wytwarzanie nowych połączeń między neuronami,
- bierze udział w produkcji fosfatydylocholiny – jednego z najważniejszych lipidów budujących błony komórkowe m.in. neuronów,
- wspomaga procesy przekazywania sygnałów pomiędzy komórkami poprzez udział w syntezie neuroprzekaźników, np. acetylocholiny,
- nasila działanie czynnika wzrostu nerwów, co sprzyja neuroregeneracji oraz powstawaniu nowych neuronów.
Monofosforan urydyny działanie
Monofosforana urydny (UMP) wykazuje zdolność do neuromodulacji oraz neuroprotekcji. Oznacza to, że substancja ta wpływa bezpośrednio lub pośrednio na aktywność układu nerwowego oraz wykazuje działanie ochronne na neurony.
Właściwości neuromodulacyjne wynikają z kilku czynników. Przede wszystkim monofosforan urydyny aktywnie uczestniczy w syntezie wielu białek, w tym takich, które pełnią później funkcje przekaźnikowe czy enzymatyczne. Pośrednio wpływa też na syntezę neuroprzekaźników, które modulują aktywność mózgu poprzez wiele różnych mechanizmów.
Z kolei neuroprotekcja UMP wynika z jego udziału w syntezie fosfolipidów, które budują błony komórkowe neuronów. Poprawia on też plastyczność połączeń synaptycznych w mózgu, dzięki czemu może wspierać nie tylko procesy uczenia się, ale też regenerację uszkodzonych obszarów.
Ponadto UMP ma korzystny wpływ na pracę układu nerwowego. Urydyna przyspiesza procesy zapamiętywania nowych informacji, a dodatkowo ułatwia ich późniejsze odtworzenie. Poprawia też pamięć wzrokową i logiczne myślenie, a także zdolności poznawcze. Monofosforan urydny wykazuje właściwości:
- nasenne,
- przeciwpadaczkowe,
- przeciwzapalne,
- przeciwobrzękowe,
- hamujące zwłóknienie płuc.
Na co stosować monofosforan urydyny?
Intensywny wpływ na układ nerwowy sprawia, że monofosforan urydyny wykorzystywany jest przede wszystkim do łagodzenia objawów uszkodzenia neuronów wywołanego m.in. urazami czy chorobami. Korzystnie wpływa na polineuropatię wywołaną np. cukrzycą. Może być stosowany także na zapalenie nerwów, ponieważ zwiększa ono zapotrzebowanie na nukleotydy.
Ponadto urydyna bywa przyjmowana profilaktycznie przez pacjentów, którzy stosują leki indukujące polineuropatię, np.:
- amiodaron o działaniu przeciwarytmicznym,
- sulfasalazynę stosowaną w leczeniu m.in. wrzodziejącego zapalenia jelita grubego
- niektóre leki przeciwnowotworowe.
Wykazano też skuteczność monofosforanu urydyny w łagodzeniu zaburzeń snu. Może poprawiać pamięć i funkcje poznawcze np. w przebiegu demencji czy choroby Alzheimera. Ze względu na neuroprotekcję UMP jest badany pod kątem zastosowania m.in. w chorobie Parkinsona oraz stwardnieniu rozsianym.
Dowiedz się więcej: Dieta dla mózgu: co jeść, by poprawić pamięć i koncentrację
Monofosforan urydyny preparaty
W suplementach diety często znajdziesz połączenie monofosforanu urydyny i monofosforanu cytydyny. Oba te związki wykazują zbliżone właściwości, a dodatkowo nasilają swoje działanie. Mogą im też towarzyszyć witaminy z grupy B, które również sprzyjają neuroregeneracji.
Suplementacja tych witamin jest zasadna jedynie w sytuacjach, w których występują niedobory wywołane np. przez chorobę czy przyjmowane leki. Jeśli ich nie ma, wtedy lepiej zastosować preparat zawierający wyłącznie monofosforan urydyny i monofosforan cytydyny. Nadmiar witamin z grupy B nie jest wskazany – mogą one wchodzić w interakcje z niektórymi lekami, a ponadto paradoksalnie wywołać neuropatię obwodową.
Jak stosować monofosforan urydyny?
Monofosforan urydyny występuje zwykle w postaci kapsułek lub tabletek. Ponieważ w poszczególnych preparatach dawki mogą się różnić, stosuj go zgodnie z zaleceniami producenta. Urydynę przyjmuj podczas posiłku, co zwiększy nieco jej wchłanianie.
Monofosforan urydyny dawkowanie
Badania wykazały, że dawka urydyny skuteczna na polineuropatię wynosi ok. 250-500 mg na dobę. Ponieważ cytydyna nasila jej działanie, w preparatach złożonych optymalna dawka dobowa wynosi 300 mg monofosforanu urydyny oraz 100 mg monofosforanu cytydyny.
Monofosforan urydyny przeciwwskazania
Ze względu na brak wystarczającej liczby badań, urydyna jest niewskazana u kobiet w ciąży i karmiących piersią. Preparaty zawierające UMP nie są też przeznaczone dla dzieci. Ponadto przeciwwskazaniem jest alergia na składniki zawarte w suplementach opartych o monofosforan urydyny.
Monofosforan urydyny skutki uboczne
Urydyna charakteryzuje się niską toksycznością – praktycznie nie wykazuje działań niepożądanych. Dlatego możesz bezpiecznie włączyć ją do suplementacji w celu poprawy kondycji układu nerwowego.
Może zainteresować Cię także: Nukleotydy – co to jest, budowa, jak stosować? Nukleotydy na odporność i wsparcie układu nerwowego
