„Najtrudniejszy pierwszy krok” głosi refren słynnej piosenki. Słowa te są prawdziwe również...
Czytaj dalej...Płucnica islandzka (porost islandzki, tarczownica islandzka, Cetraria islandica) to jedyny porost zamieszczony
w Farmakopei Europejskiej i Farmakopei Polskiej. Surowiec zyskał również akceptację Komisji Europejskiej – wg jej zaleceń, preparaty z porostu islandzkiego stosować można głównie w schorzeniach górnych dróg oddechowych, przebiegających z nadmierną suchością, podrażnieniem błony śluzowej gardła, krtani i suchym kaszlem.
Na kompleksowe działanie farmakologiczne płucnicy islandzkiej wpływa obecność m.in. licheniny, izolicheniny, hemicelulozy, śluzów, soli mineralnych i kwasów organicznych, dla których potwierdzono działanie przeciwdrobnoustrojowe, osłaniające, powlekające i nawilżające błony śluzowe oraz przeciwkaszlowe i wykrztuśne.
Płucnica islandzka (Cetraria islandica (L.) Ach.) to porost z rodzaju płucnic, który występuje niemal we wszystkich szerokościach geograficznych; najczęściej w borealnej i umiarkowanej części półkuli północnej.
Porost islandzki zaliczany jest do plechowców, czyli organizmów wielokomórkowych, których ciało (plecha) nie jest zróżnicowane na tkanki oraz organy. Wyróżnia je dualistyczna natura: to grzyby, które żyją w symbiozach z fotosyntetyzującymi glonami. Porosty mają zdolność do wytwarzania związków o strukturze chemicznej charakterystycznej dla świata glonów lub grzybów, ale niespotykanych w świecie roślin wyższych.
Szerokie spektrum działania plechy płucnicy wynika z obecności wyspecjalizowanych metabolitów roślinnych, należących do różnych klas chemicznych, które determinują jej aktywność farmakologiczną. Tarczownica islandzka posiada monografie w aktualnych edycjach Farmakopei Europejskiej (Ph. Eur. 9th) i Polskiej (FP XI).
Porost islandzki jest surowcem wykorzystywanym od stuleci. Pierwsze wzmianki na jej temat znajdują się w dziełach renesansowego botanika, Valeriusa Cordusa. Preparaty z porostem islandzkim mają szerokie zastosowanie w medycynie ludowej i tradycyjnej, ale posiadają także ugruntowaną pozycję w lecznictwie konwencjonalnym. Do najpopularniejszych należą syropy i pastylki do ssania z powodzeniem stosowane w leczeniu stanów zapalnych błony śluzowej gardła, łagodzeniu suchego kaszlu i chrypki.
Surowcem farmaceutycznym jest wysuszona plecha tarczownicy islandzkiej (Lichen islandicus). Do kluczowych składników surowca należą:
Plecha płucnicy zawiera spore ilości kwasu fumaroprotocetrarowego o silnym działaniu przeciwutleniającym i bakteriostatycznym (hamującym wzrost i rozwój bakterii). Zjawisko bakteriostazy jest również skutkiem działania kwasu protocetrarowego (na szczepy Salmonellatyphi).Wśród kwasów porostowych dominuje kwas fumarowy o właściwościach immunomodulujących (stymulujących układ immunologiczny i regulujących odpowiedź odpornościową), stosowany w leczeniu łuszczycy.
Kwas protolichesterynowy należy do najlepiej poznanych i przebadanych związków zawartych w płucnicy islandzkiej. Działa hamująco na wzrost kolonii Helicobacter pylori; jest też skuteczny wobec szczepów:
Wyciągi z porostu islandzkiego, dzięki zawartości substancji śluzowych, od lat wykorzystywane są w leczeniu chorób górnych dróg oddechowych z towarzyszącą suchością oraz podrażnieniem błony śluzowej gardła, krtani i oskrzeli. W tym przypadku właściwości nawilżające i osłaniające wyciągu z Cetraria islandica (i jego skuteczność) potwierdzono w badaniach klinicznych (na ludziach).
Polisacharydy śluzowe powlekają błonę śluzową górnych dróg oddechowych i przewodu pokarmowego warstwą ochronną. Właściwości osłaniająco-pokrywające wykazują głównie lichenina i izolichenina, które izolują śluzówkę przed czynnikami uszkadzającymi.
Kwasy porostowe działają także wykrztuśnie i mukolitycznie (rozrzedzają wydzielinę zalegającą w drogach oddechowych i ułatwiają jej odkrztuszanie).
Preparaty z płucnicy islandzkiej uważa się za bezpieczne (większość dostępna jest bez recepty jako leki OTC lub suplementy diety). Należy mieć na uwadze, że substancje czynne obecne w preparatach Cetraria islandica mogą modulować wchłanianie leków. W niektórych przypadkach związki aromatyczne tarczownicy islandzkiej mogą przyczyniać się do alergii kontaktowych lub reakcji fototoksycznych.
Nie ma danych nt. bezpieczeństwa stosowania wyciągów z Cetraria islandica u kobiet w ciąży i matek karmiących. Dlatego, według ogólnie przyjętych zasad, w okresie ciąży i laktacji preparaty z porostem islandzkim stosuje się tylko ze wskazań lekarskich.
„Najtrudniejszy pierwszy krok” głosi refren słynnej piosenki. Słowa te są prawdziwe również...
Czytaj dalej...Z poprzedniej części wiesz, jak zacząć ćwiczyć. Teraz radzimy, co możesz zrobić,...
Czytaj dalej...Leczenie reumatoidalnego zapalenia stawów to nie tylko leki. To też naturalne metody,...
Czytaj dalej...