Kto diagnozuje i leczy reumatoidalne zapalenie stawów
Jeśli dostrzegasz u siebie charakterystyczne objawy: obrzęk i ból stawów, udaj się do lekarza. Tylko kto diagnozuje i leczy reumatoidalne zapalenie stawów? Należy zgłosić się do reumatologa, który zleci odpowiednie badania. Otrzymasz skierowanie na badania z krwi, badanie moczu i płynu stawowego oraz badania obrazowe (prześwietlenie oraz nowsze). O nich za chwilę.
Na podstawie tych badań lekarz potwierdzi bądź wykluczy reumatoidalne zapalenie stawów. Może się bowiem okazać, że obrzęk i ból stawów nie oznacza reumatoidalnego zapalenia stawów, a na przykład reumatyzm. Czym się od siebie różnią?
Reumatoidalne zapalenie stawów a reumatyzm
Bolą Cię stawy, nie możesz ich z rana rozruszać. Czy to jest reumatoidalne zapalenie stawów? A może jednak reumatyzm?
Różnice występują na kilku poziomach. Omówmy charakter obu chorób, początek i zakres:
- charakter choroby: reumatoidalne zapalenie stawów to choroba zapalna autoimmunologiczna, to znaczy, że organizm atakuje i niszczy sam siebie; w reumatyzmie nie ma takich procesów;
- początek choroby: reumatoidalne zapalenie stawów jako choroba zapalna może dawać na początku objawy podobne do grypowych (gorączkę, zmęczenie);
- zakres choroby: reumatoidalne zapalenie stawów obejmuje całe ciało, nie tylko stawy, ale też serce, nerki, oczy; reumatyzm to choroba tylko i wyłącznie stawów.
Reumatoidalne zapalenie stawów i reumatyzm różnią się też na poziomie pojedynczego stawu:
- zajęte stawy: w reumatoidalnym zapaleniu stawów to najczęściej małe stawy: rąk i nóg; reumatyzm z kolei dotyka większych stawów: kolan, barków;
- symetria bólu jest charakterystyczna dla reumatoidalnego zapalenia stawów. Oznacza to, że czujesz objawy zarówno w prawej, jak i w lewej ręce;
- sztywność z rana: w reumatoidalnym zapaleniu stawów trwa powyżej godziny, w reumatyzmie do godziny i z każdą minutą poruszania się jest coraz lepiej.
Reumatoidalne zapalenie stawów – diagnoza
Jak rozpoznaje się reumatoidalne zapalenie stawów? Diagnoza opiera się na wielu badaniach.
Lista badań z krwi jest obszerna. Podstawowa obejmuje między innymi:
- morfologię – diagnozowana jest niedokrwistość (anemię);
- OB i CRP – wskaźniki te są związane z procesem zapalnym;
- RF – czynnik reumatoidalny, jest obecny u 70-80% osób;
- ACPA – wskaźnik dokładniejszy niż RF;
- wskaźniki czynności wątroby i nerek.
Badanie płynu stawowego pomaga odróżnić reumatoidalne zapalenie stawów od innych chorób stawów. Z badań obrazowych najczęściej wykonuje się prześwietlenie rąk i stóp. Niekiedy będzie to rezonans magnetyczny, USG, rzadziej tomografia komputerowa.
Badania to początek rozpoznania reumatoidalnego zapalenia stawów. Diagnoza opiera się na kryteriach EULAR z 2010 roku. Dzięki nim chorobę można rozpoznać na wczesnym etapie. Im szybsza diagnoza, tym skuteczniejsze leczenie.
Jak leczyć reumatoidalne zapalenie stawów – leki ogólne
Od odpowiedzi na pytanie, jak diagnozować, przejdźmy do odpowiedzi na pytanie: jak leczyć? Reumatoidalne zapalenie stawów wymaga stosowania leków, ale też odpowiedniej diety i rehabilitacji. Niekiedy konieczna jest operacja.
Nowoczesne leki to tak zwane leki modyfikujące przebieg choroby. Leki biologiczne to m.in. metotreksat. Do grupy leków niebiologicznych zalicza się np. adalimumab. Ich nowoczesność polega na tym, że:
- łagodzą objawy, ale też:
- hamują proces niszczenia stawów;
- pozwalają utrzymać sprawność fizyczną;
- umożliwiają normalność życia codziennego.
Starsze, ale nieraz wskazane leki to sterydy (a ściślej glikokortykosteroidy) oraz niesteroidowe leki przeciwzapalne (np ibuprofen), paracetamol i opioidy. Leki te stosuje się na początku choroby, w oczekiwaniu na działanie leków modyfikujących przebieg choroby.
Jak leczyć reumatoidalne zapalenie stawów – leki miejscowe
Leczenie miejscowe polega na kuracji bezpośredniej stawu zajętego przez chorobę. To na przykład:
- punkcja (nakłucie) stawu, w którym zbiera się płyn;
- usunięcie błony maziowej – to sprawca dolegliwości;
- usztywnienie stawu – dzięki temu znosi się ból;
- zastąpienie chorego stawu sztuczną protezą.
A co się dzieje w gabinecie u lekarza? Reumatolog na podstawie zleconych badań, zarówno z krwi, jak i prześwietlenia, USG lub rezonansu, postawi diagnozę. Ma do dyspozycji wiele skutecznych leków i metody operacyjne. Ulżą Ci one w bólu i pomogą wrócić do codziennego życia.
