- Codzienne palenie tytoniu deklaruje 28,8% Polaków, podczas gdy 4,2% przyznaje się do palenia okazjonalnego. W naszym kraju każdego roku dochodzi do ponad 70 tysięcy zgonów związanych z używaniem tytoniu1.
- Do objawów rzucania palenia zalicza się bóle głowy, rozdrażnienie, problemy z koncentracją, wahania apetytu czy zaburzenia snu.
- Wsparciem farmakologicznym w rzucaniu palenia może być nikotynowa terapia zastępcza, a także terapia z wykorzystaniem, np. cytyzyny.
- Pełna kuracja z zastosowaniem tabletek na rzucanie palenia z cytyzyną trwa 25 dni i trzykrotnie zwiększa szansę na rzucenie palenia.
- Dowiedz się więcej o tabletkach na rzucanie palenia z cytyzyną.
Co jest najtrudniejsze w rzucaniu palenia?
Badania naukowe wskazują, że samodzielne próby rzucania palenia, bez wsparcia farmakologicznego lub behawioralnego, charakteryzują się niską skutecznością – jedynie 3-5% palaczy w skali roku osiąga sukces2.
Dlaczego walka z nikotynizmem okazuje się tak wielkim wyzwaniem? Rzucenie palenia to proces wymagający zmierzenia się zarówno z fizycznym, jak i psychicznym wymiarem uzależnienia.
Fizyczne uzależnienie od nikotyny wynika z wpływu tego związku chemicznego na mózg człowieka. Regularne palenie prowadzi do adaptacji receptorów w ośrodkowym układzie nerwowym, dlatego nagłe odstawienie używki skutkuje pojawieniem się objawów abstynencyjnych, znacznie pogarszających samopoczucie osoby rzucającej palenie.
W rozwoju uzależnienia od nikotyny równie istotny jest wymiar psychiczny. Obejmuje on silnie zakorzenione nawyki i rytuały związane z paleniem tytoniu. Nałogowi palacze bardzo często sięgają po papierosa w konkretnych sytuacjach, takich jak spotkania towarzyskie, przerwa w pracy czy picie porannej kawy. Zrezygnowanie z tych wzorców zachowań lub zastąpienie ich alternatywnymi rozwiązaniami wymaga dużej determinacji i wsparcia.
Dowiedz się więcej: Wsparcie w rzuceniu palenia. Jak pomóc komuś zerwać z nałogiem i rzucić papierosy?
Zalety rzucania palenia
Rzucanie palenia niewątpliwie wiąże się z wieloma korzyściami, przede wszystkim zdrowotnymi. Walka z nałogiem nikotynowym przyczynia się do wydłużenia oczekiwanej długości życia, co jest związane z obniżeniem ryzyka zachorowania na wiele chorób przewlekłych.
Wśród wielu zalet rzucenia palenia najczęściej wymienia się:
- zmniejszenie ryzyka schorzeń układu sercowo-naczyniowego, takich jak nadciśnienie tętnicze, migotanie przedsionków czy choroba wieńcowa;
- rzadsze występowanie i łagodniejszy przebieg chorób układu oddechowego, takich jak przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP) czy astma oskrzelowa;
- zmniejszenie ryzyka zachorowania na nowotwory złośliwe, w tym raka płuc, krtani, przełyku czy pęcherza moczowego;
- obniżenie ryzyka wystąpienia choroby wrzodowej żołądka i dwunastnicy;
- zmniejszenie ryzyka wystąpienia niektórych schorzeń oczu, takich jak zaćma czy zwyrodnienie plamki żółtej (AMD);
- poprawę jakości skóry i spowolnienie procesów starzenia.
Czy rzucanie palenia po 40 latach ma sens? Oczywiście, że tak! Okazuje się, że zaprzestanie palenia wiąże się z korzyściami w każdym wieku, niezależnie od współistniejących chorób.
Rzucanie palenia objawy
Osoby podejmujące próby rzucania palenia nierzadko zmagają się ze znacznym pogorszeniem samopoczucia. Charakterystyczne objawy abstynencyjne wynikają głównie z fizycznego uzależnienia od działania nikotyny.
Do najczęściej występujących objawów rzucania palenia zalicza się:
- pogorszenie nastroju;
- uczucie przygnębienia;
- drażliwość i niepokój;
- problemy z koncentracją;
- bezsenność;
- głód nikotynowy;
- zwiększenie apetytu;
- nasilony kaszel3.
Ile dni jest najgorszych przy rzucaniu palenia?
Objawy abstynencyjne są najsilniejsze w pierwszych dniach po zaprzestaniu palenia i maleją z każdym kolejnym dniem. Przyjmuje się, że utrzymują się one przez około 2-4 tygodnie.
Co na rzucanie palenia?
Poszczególne etapy rzucania palenia wcale nie muszą być trudne. Przyjęło się, że walka z nałogiem polega głównie na silnej woli, jednak w przypadku uzależnienia od nikotyny dostępne są rozwiązania, które ułatwiają cały proces i zwiększają szansę na sukces terapeutyczny.
W trakcie rzucania palenia można skorzystać z:
- interwencji niefarmakologicznych, takich jak terapia psychologiczna, intensywne poradnictwo indywidualne czy poradnictwo grupowe;
- interwencji farmakologicznych, czyli np. tabletek na rzucanie palenia z cytyzyną.
Tabletki na rzucanie palenia
Obecnie najczęściej wykorzystywanym lekiem na rzucanie palenia jest cytyzyna, dostępna w aptekach bez recepty. Jest to naturalny alkaloid, który łączy się z tymi samymi receptorami co nikotyna, zmniejszając głód nikotynowy i ułatwiając odstawienie używki.
Terapia tym lekiem trwa jedynie 25 dni, podczas których pacjent stopniowo zmniejsza dawkę.
Jak przyjmuje się leki na rzucanie palenia z cytyzyną? Zalecana dawka preparatu to:
- od 1. do 3. dnia terapii – tabletka co 2 godziny, maksymalnie 6 tabletek na dobę;
- od 4. do 12. dnia terapii – tabletka co 2,5 godziny, maksymalnie 5 tabletek na dobę;
- od 13. do 16. dnia terapii – tabletka co 3 godziny, maksymalnie 4 tabletki na dobę;
- od 17. do 21. dnia terapii – tabletka co 5 godzin, maksymalnie 3 tabletki na dobę;
- od 21. do 25. dnia terapii – 1-2 tabletki na dobę, maksymalnie 2 tabletki na dobę.
Pozostałe leki na rzucanie palenia dostępne są jedynie na receptę. Zalicza się do nich:
- bupropion – terapię rozpoczyna się 1-2 tygodnie przed planowaną datą odstawienia używki i kontynuuje przez kolejne 6 miesięcy;
- wareniklinę – terapię również rozpoczyna się 1-2 tygodnie przed planowanym rzuceniem palenia, a następnie kontynuuje przez kolejne 12 tygodni.
Jakie tabletki na rzucanie palenia są najlepsze? Niestety, nie ma jednoznacznej odpowiedzi na to pytanie. Dobór odpowiedniego leku zależy od wielu czynników, takich jak stan zdrowia, stopień uzależnienia czy ewentualne alergie. W przypadku problemów z wyborem leku lub niepowodzeń w samodzielnym rzucaniu palenia warto skonsultować się ze specjalistą w jednej z poradni antynikotynowych.
Rzucanie palenia skutki uboczne
Nie ulega wątpliwości, że rzucanie palenia niesie za sobą wiele korzyści zdrowotnych. Należy jednak podkreślić, że proces ten może wiązać się z pewnymi skutkami ubocznymi. Nie stanowią one zagrożenia dla zdrowia i można je złagodzić prostymi metodami, dlatego nie powinny być one czynnikiem zniechęcającym do walki z nałogiem.
Dowiedz się więcej: Etapy oczyszczania organizmu po rzuceniu palenia. Jak pozbyć się nikotyny?
Rzucanie palenia a tycie
Czy przybieranie na masie po rzuceniu palenia to mit? Niestety nie. Udowadniają to liczne badania naukowe, które potwierdzają, że osoby, które rzuciły palenie, tyją bardziej w porównaniu do osób wciąż palących. Szacuje się, że średni przyrost masy ciała wynosi 4,1 kg w ciągu pierwszych 5 lat po rzuceniu palenia, jednak część osób doświadcza ekstremalnych zmian, przybierając więcej niż 10 kg w ciągu roku4.
Dlaczego tak się dzieje? Przyczyną jest zwiększenie apetytu oraz ilości przyjmowanych pokarmów. Część byłych palaczy chętniej też sięga po różnego rodzaju przekąski przez nawyk wkładania papierosów do ust w stresowych sytuacjach. Wzrost wagi po rzuceniu palenia można ograniczyć poprzez utrzymywanie zdrowej i zbilansowanej diety, wdrożenie lub zwiększenie aktywności fizycznej, a także zastąpienie przekąsek niskokalorycznymi alternatywami, takimi jak warzywa czy gumy do żucia bez cukru.
Rzucanie palenia bezsenność
Szacuje się, że bezsenność występuje u blisko 42% osób rzucających palenie. Z kolei aż 80% palaczy zwykle doświadcza zaburzeń snu, które pogarszają się w trakcie walki z nałogiem5. Zaburzenia snu i bezsenność często skłaniają osoby rzucające palenie do powrotu do nałogu, utrudniając proces zerwania z uzależnieniem. Potrzeba skutecznego radzenia sobie z tym problemem jest zatem duża, jednak osoby wychodzące z nikotynizmu rzadko otrzymują pomoc w tym zakresie.
Jak poradzić sobie z bezsennością w trakcie rzucania palenia? Nie zaleca się samodzielnego zażywania leków nasennych. Zamiast tego pomocne może być sięgnięcie po łagodne środki, które wspomagają zasypianie i ułatwiają spokojny sen. Dostępne bez recepty preparaty zwykle zawierają w swym składzie witaminy, minerały czy wyciągi roślinne, takie jak:
- witaminy z grupy B – wspierają funkcjonowanie układu nerwowego i pomagają regulować cykl snu i czuwania;
- magnez – działa uspokajająco na układ nerwowy i wspiera relaksację mięśni, co sprzyja spokojnemu zasypianiu;
- L-tryptofan – ten aminokwas to prekursor serotoniny i melatoniny, które odgrywają kluczową rolę w regulacji snu;
- melatonina – hormon odpowiedzialny za synchronizację rytmu dobowego i ułatwiający zasypianie.
Rzucanie palenia w ciąży
Palenie tytoniu w ciąży grozi poważnymi zaburzeniami w rozwoju płodu i zwiększonym ryzykiem komplikacji ciążowych. Rzucanie palenia w ciąży powinno być zatem priorytetem każdej przyszłej mamy.
W trakcie ciąży walka z nałogiem musi się jednak opierać głównie na silnej woli. Zdecydowanie odradza się ciężarnym samodzielne sięganie po leki na rzucanie palenia. Środki farmakologiczne, także te dostępne bez recepty, mogą mieć negatywny wpływ na rozwój dziecka. W przypadku trudności w walce z nałogiem warto udać się po pomoc do lekarza prowadzącego ciążę bądź jednej z poradni antynikotynowych.
W społeczeństwie popularny jest mit, że gwałtowne rzucenie palenia może wpływać źle na zdrowie płodu. Nie jest to jednak prawda. Nagłe odstawienie nikotyny nie stanowi zagrożenia dla rozwijającego się dziecka, co potwierdzają liczne badania naukowe i doświadczenie lekarzy położników.
Rzucanie palenia kryzys po 3 miesiącach
Rzucanie palenia jest długotrwałym procesem. Pierwsze 25 dni to początek, a chęć powrotu do nałogu może pojawiać się jeszcze przez kilka kolejnych miesięcy. Wiele mówi się o kryzysie po 3 miesiącach rzucania palenia, podczas którego istnieje duże ryzyko powrotu do nikotynizmu. Jak sobie poradzić w tym ciężkim okresie?
Kluczowe jest skupienie się na utrzymaniu zdrowych nawyków i unikanie sytuacji, które mogą wywołać chęć sięgnięcia po papierosa. Pomocne mogą być techniki relaksacyjne, regularna aktywność fizyczna oraz wsparcie ze strony bliskich osób. Rytuały związane z paleniem papierosów warto zastąpić nowymi, zdrowszymi nawykami, takimi jak sięganie po wodę, spacer czy gimnastyka.
Może zainteresować Cię także: Cytyzyna a rzucanie palenia
