- Uczulenie na nikiel jest dość powszechne, może dotyczyć nawet 8-19% osób dorosłych.
- Nikiel może znajdować się w przedmiotach codziennego użytku, produktach spożywczych, a nawet w wodzie wodociągowej.
- Objawy uczulenia na nikiel to: silny świąd i zaczerwienienie skóry, wystąpienie zmian skórnych w miejscu kontaktu z metalem.
- Dowiedz się, co stosować na uczulenie na nikiel.
Dlaczego nikiel uczula?
Metale to jedne z najczęściej uczulających alergenów. Jak pokazują dane statystyczne uczulenia na nikiel, może dotyczyć nawet 8-19% osób dorosłych. Nieco rzadziej uczulenie to jest spotykane u dzieci i młodzieży – tutaj odsetek ten wynosi około 8-10%. Warto dodać, że na uczulenie na nikiel częściej cierpią kobiety, choć uważa się, że różnice te mogą być związane z tym, że kobiety częściej mają do czynienia z biżuterią zawierającą ten
Do alergii kontaktowej dochodzi na skutek penetracji do skóry prostych związków chemicznych (haptenów), co wywołuje odpowiedź komórek odpornościowych znajdujących się w skórze. Pierwszy kontakt skóry z danym alergenem powoduje zapoczątkowanie tak zwanego procesu sensytyzacji. Następnie po pewnym czasie (okres sensytyzacji może trwać nawet kilka miesięcy lub lat!), po ponownej ekspozycji na dany alergen dochodzi do szybkiej odpowiedzi immunologicznej i w konsekwencji pojawienia się objawów typowych dla alergii kontaktowej.
W jakich produktach znajduje się nikiel?
Przedmioty, które mogą powodować objawy uczulenia na nikiel to:
- guziki, suwaki,
- klamki, ozdoby metalowe,
- armaturę łazienek i kuchni,
- biżuterię i zdobienia z zawartością niklu,
- guziki dżinsów, naparstki,
- sprzączki pasków,
- nożyce, sztućce, a także monety.
Nikiel znajdziemy również w wielu pokarmach, a nawet w wodzie wodociągowej.
Uczulenie na nikiel – czynniki ryzyka
Czynnikiem ryzyka uczulenia na nikiel jest płeć, bo zdecydowanie częściej przypadłość ta dotyczy kobiet. Co więcej, osoby uczulone na inny metal – pallad również mają większe ryzyko uczulenia na nikiel, ponieważ te dwa metale reagują ze sobą w sposób krzyżowy.
Na uczulenie na nikiel są też bardziej narażone niektóre grupy zawodowe:
- kasjerzy – ponieważ mają stały kontakt z monetami,
- jubilerzy – mający kontakt z biżuterią zawierającą nikiel,
- stomatolodzy – którzy mają kontakt z narzędziami zawierającymi ten metal.
Uczulenie na nikiel a tatuaż
Wykonanie tatuażu może spowodować ujawnienie się w danym miejscu alergii kontaktowej na nikiel. Dlaczego? Igły, które są używane do wprowadzania barwnika, często zawierają w swoim składzie nikiel. Co więcej, niektóre barwniki również mogą zawierać ten metal. Jeżeli mamy zdiagnozowane uczulenie na nikiel, to lepiej zrezygnować z wykonywania tatuażu, a jeśli już go wykonujemy – dokładnie sprawdzić skład barwników oraz narzędzi w danym salonie.
Uczulenie na nikiel a aparat ortodontyczny
Jeżeli osoba z uczuleniem na nikiel założy aparat ortodontyczny zawierający ten metal, to istnieje bardzo duża szansa na pojawienie się nieprzyjemnych objawów. Z tego powodu należy wybierać takie aparaty ortodontyczne, które nie zawierają w swoim składzie niklu. Jeżeli mamy stwierdzone uczulenie na nikiel, to fakt ten należy koniecznie zgłosić swojemu stomatologowi.
Może zainteresować Cię także: Podrażnienia od aparatu ortodontycznego – jak sobie z nimi radzić?
Uczulenie na nikiel objawy
Uczulenie na nikiel może objawiać się między innymi:
- pojawieniem się zmian rumieniowo-grudkowych w miejscu i w okolicy miejsca, gdzie doszło do kontaktu z metalem;
- obecnością zmian pęcherzykowych, a więc zmian wyniosłych ponad poziom skóry, wypełnionych płynem;
- dość silnym świądem;
- zmianami o charakterze lichenizacji – dotyczy to typowo długo utrzymujących się zmian. Lichenizacja ma postać pogrubienia naskórka oraz objawia się jako wyraźnie widoczne linie skórne. Stan ten nazywany jest także nadmiernym poletkowaniem;
- zmianami skórnymi, które są raczej słabo odgraniczone od skóry niezmienionej chorobowo.
Jak sprawdzić, czy ma się uczulenie na nikiel?
Uczulenie na nikiel diagnozuje się na podstawie wykonania naskórkowych testów płatkowych. Takie testy mają postać plastrów, które nakleja się na skórę – najlepiej na skórę pleców, choć można je umieszczać również na skórze ud i ramion.
Na plastrach umieszczonych jest typowo 36 alergenów, które najczęściej odpowiadają za alergię kontaktową. Plastry utrzymuje się na plecach przez 48 godzin, po czym są one ściągane i dokonywany jest pierwszy odczyt. W miejscu, gdzie doszło do dodatniej reakcji, widoczne są nasilone zmiany rumieniowe, grudkowe, a czasami nawet pęcherzyki.
Odczytu dokonuje się również po dobie od zdjęcia testów, czyli po 72 godzinach od ich założenia. Czasami zdarza się tak, że dodatnia reakcja na dany alergen jest widoczna dopiero w drugim odczycie. Naskórkowe testy płatkowe można wykonać w warunkach ambulatoryjnych oraz w szpitalnych, w zależności od procedur, jakie oferuje dana placówka.
Uczulenie na nikiel jak leczyć?
Jak radzić sobie z uczuleniem na nikiel? Podstawą leczenia jest unikanie alergenu odpowiedzialnego za pojawianie się zmian skórnych. Nie inaczej jest w przypadku niklu, jednak to zadanie nie należy do najłatwiejszych – ze względu na zawartość tego metalu w wielu pokarmach.
W leczeniu objawów uczulenia na nikiel zastosowanie znajdują zarówno preparaty miejscowe w postaci maści i kremów, jak i preparaty doustne (potocznie mówiąc: tabletki na uczulenie na nikiel). Nie istnieje jednak magiczny lek na uczulenie na nikiel i nie wyeliminujemy objawów bez unikania ekspozycji na ten metal.
Uczulenie na nikiel – czym smarować?
Nieodłącznym elementem skutecznej terapii wyprysku alergicznego jest prawidłowa pielęgnacja skóry dotkniętej objawami. W tym miejscu z pomocą przychodzą emolienty, czyli specjalne dermokosmetyki, wspierające skórę w procesie regeneracji. Przy uczuleniu na nikiel dobrze sprawdzą się emolienty plus, czyli takie produkty, które oprócz klasycznych składników nawilżających zawierają substancje dodatkowe, na przykład o działaniu przeciwzapalnym, regulującym mikrobiom czy też o działaniu przeciwświądowym.
Jedną z takich substancji jest ektoina, która działa korzystnie właśnie dzięki swojemu potencjałowi przeciwzapalnemu oraz tworzeniu na powierzchni skóry swego rodzaju płaszcza, chroniącego przed czynnikami środowiska zewnętrznego. Należy w tym miejscu zaznaczyć, że emolienty uszczelniają barierę naskórkową, dzięki czemu mniej alergenów, jak i mniej patogenów przenika w głąb skóry – co również ma duże przełożenie na obraz kliniczny.
Czym smarować uczulenie na nikiel? Wszystko zależy od tego, jaki jest aktualnie stan skóry. Jeżeli mamy do czynienia z zaostrzeniem objawów i obecnością wielu zmian zapalnych, to lekarz zdecyduje się prawdopodobnie na włączenie leku miejscowego zawierającego glikokortykosteroid. Zależy to także od lokalizacji zmian, ponieważ inaczej będziemy leczyć zmiany wypryskowe na rękach, a inaczej na twarzy. W sytuacji obecności zmian na skórze twarzy leki sterydowe są raczej przeciwwskazane, a zamiast tego wybierane są inne substancje, również działające przeciwzapalnie, czyli inhibitory kalcyneuryny.
Przy bardzo dużym zaostrzeniu lekarz może zdecydować się na włączenie na krótko doustnych leków sterydowych, które pozwolą szybko opanować nasilone objawy choroby. Pomocniczo stosuje się także doustne leki przeciwhistaminowe, które zmniejszają świąd i łagodzą inne objawy towarzyszące alergii.
Ile trwa uczulenie na nikiel?
Alergia kontaktowa, w tym uczulenie na nikiel, jest schorzeniem przewlekłym, co oznacza, że objawy choroby będą nawracać przy kolejnych kontaktach z alergenem. Zmiany skórne mogą utrzymywać się przez kilka tygodni, a ich stan możemy łagodzić poprzez zastosowanie odpowiednich preparatów leczniczych oraz emolientów plus.
Uczulenie na nikiel czego nie można jeść?
Nikiel znajduje się w wielu pokarmach, dlatego osoby ze stwierdzonym uczuleniem na nikiel muszą stosować tak zwaną dietę niklową. Produkty, które zawierają większe stężenie niklu to przede wszystkim:
- produkty z pełnego ziarna, gryka, proso, owies,
- sery twarde i półtwarde,
- podroby, konserwy mięsne,
- owoce morza, ryby – takie jak śledź, tuńczyk, makrela, sardynka czy szczupak,
- konserwy rybne,
- margaryna,
- kakao, czekolada,
- migdały, orzeszki ziemne, pistacje, ziarna słonecznika,
- kawa, mocna herbata, wino, piwo,
- sos sojowy, ketchup, koncentraty pomidorowe,
- owoce – głównie: gruszka, wiśnia, brzoskwinia, banan, suszone śliwki,
- warzywa kapustne, sałata, brokuł, szparagi,
- warzywa – takie jak: pietruszka, marchew, pomidor, papryka, kukurydza, cebula, boćwina, kalarepa,
- chrzan, rabarbar, nasiona roślin strączkowych,
- ziarno soi.
Co więcej, nikiel może znajdować się w wodzie, która przechodzi przez wodociągi, jak również w wodzie gotowanej w czajnikach i garnkach z zawartością niklu. Z tego powodu w trakcie gotowania i przygotowywania posiłków należy korzystać z przyborów niezawierających niklu. To samo dotyczy sztućców, którymi spożywamy posiłki.
Jak unikać niklu?
Jak ułatwić sobie unikanie niklu? Przede wszystkim należy zrezygnować z korzystania z biżuterii i dodatków (paski, sprzączki, spinki), które zawierają w swoim składzie ten metal. Ponadto z diety należy wyeliminować lub ograniczyć spożycie pokarmów bogatych w nikiel. Aby objawy choroby nie nawracały, warto wprowadzić do życia tak zwaną dietę niklową.
Nikiel jest tak rozpowszechniony w naszym środowisku i diecie, że czasami nie jest możliwe jego całkowite wyeliminowanie z otoczenia. Z pomocą mogą tutaj przyjść specjalne kremy barierowe, które zapobiegają absorpcji jonów niklu przez skórę. Produkty takie znajdziemy w wielu aptekach.
Podsumowując: alergia kontaktowa na nikiel to częsta przypadłość dermatologiczna. Istotą leczenia jest w tym przypadku unikanie kontaktu z alergeneml. Jednak nie zawsze jest to możliwe. W celu jak najlepszego kontrolowania przebiegu choroby warto stosować się do zaleceń lekarskich oraz odpowiednio pielęgnować skórę ze zmianami chorobowymi.
Może zainteresować Cię także: Alergia kontaktowa – co uczula? Objawy, leczenie alergii kontaktowej
