Kolagen – co to jest?
Kolagen jest białkiem naturalnie występującym w organizmie człowieka, który zbudowany jest z ok. 1050 aminokwasów.
Największe ilości kolagenu znajdują się w
- tkance łącznej,
- mięśniach,
- stawach,
- chrząstkach,
- zębach,
- naczyniach krwionośnych
- oraz skórze.
Podstawową jednostką budującą cząsteczkę kolagenu są aminokwasy – głównie glicyna, prolina, hydroksyprolina i hydroksylizyna. Aminokwasy wytwarzają wiązania wodorowe, dzięki którym łączą się ze sobą w długie łańcuchy. W pojedynczej cząsteczce kolagenu znajdują się trzy łańcuchy aminokwasowe, które połączone między sobą, przyjmują kształt potrójnie skręconej helisy. Budowa ta nadaje kolagenowi charakterystyczne właściwości: elastyczność, sprężystość i odporność na uszkodzenia. Dzięki nim oraz zdolnościom regeneracyjnym, kolagen stanowi jeden z elementów „rusztowania” dla komórek skóry, włosów, paznokci czy stawów. W zależności od miejsca występowania jego budowa przestrzenna może się różnić, jednak funkcje pozostają niezmienne.
Dowiedz się więcej: Kolagen – wszystko, co musisz o nim wiedzieć
Rola kolagenu w organizmie człowieka
W organizmie kolagen pełni kluczową rolę w budowaniu poszczególnych struktur takich jak skóra, włosy, stawy, chrząstki, więzadła. Stanowi również podstawowy element budulcowy tkanki łącznej, co wpływa na jego rolę w gojeniu ran i wytwarzaniu tkanki bliznowatej. Dzięki swojej wytrzymałości na uszkodzenia oraz sprężystości stanowi warstwę ochronną dla narządów np. żołądka, wątroby czy nerek.
Kolagen wpływa również na procesy immunologiczne (odpornościowe) organizmu. Zabezpiecza on przed wnikaniem chorobotwórczych drobnoustrojów do wnętrza organizmu tj. wirusów i bakterii, a także szkodliwych substancji.
Co wpływa na spadek syntezy kolagenu?
W organizmie kolagen syntetyzowany jest przez fibroblasty, czyli komórki znajdujące się w największej ilości w skórze. Każdego roku kolagen wymieniany jest na nowy (ok. 3 kg), jednak wraz z wiekiem aktywność fibroblastów spada i już po 25. roku życia można zauważyć wyraźne osłabienie produkcji białka. Dochodzi do zmniejszenia elastyczności skóry, co powoduje powstawanie zmarszczek i suchości skóry oraz osłabienia funkcji stawów. Każdego roku produkcja kolagenu spada o ok. 1,5%, aż do 60 roku życia, kiedy to synteza zostaje całkowicie zatrzymana.
Na zmniejszenie aktywności fibroblastów wpływają również następujące czynniki:
- nadmierna ekspozycja na słońce – promieniowanie UV,
- menopauza,
- zaburzenia hormonalne,
- wzmożona aktywność fizyczna – częste i intensywne treningi,
- zbyt wysokie lub zbyt niskie temperatury.
Objawy niedoboru kolagenu
Wraz ze zmniejszającą się z wiekiem produkcją kolagenu zmniejsza się jego ilość, niosąc ryzyko niedoboru. Największe zmiany z tym związane zauważalne są w obrębie skóry, włosów oraz stawów.
Kolagen nadaje skórze elastyczność i sprężystość sprawiając, że jest gładka, jędrna i pozbawiona załamań, nierówności. Gdy jest go za mało, stan skóry widocznie się pogarsza – cera staje się sucha, szorstka, a na powierzchni pojawiają się drobne wgłębienia, czyli zmarszczki.
Niedobór kolagenu może powodować także pojawienie się cellulitu (“pomarańczowej skórki”). Cellulit to nieprawidłowo rozłożona tkanka tłuszczowa, która może odkładać się w grudki lub złogi o różnej wielkości. Kolagen nadający skórze elastyczność wspiera prawidłowy rozkład tkanki tłuszczowej pod skórą, zapobiegając tworzeniu się nierówności.
Niedobór kolagenu wpływa również na kondycję włosów i paznokci. Stają się one cienkie, słabe i podatne na uszkodzenia, co zwiększa ryzyko ich łamania i rozdwajania. Brak kolagenu sprawia, że cebulki włosów są mniej odżywione, zaburzeniu ulega ich zakotwiczenie w skórze, przez co zaczynają wypadać.
Ponadto w wyniku niedoboru kolagenu pogorszeniu ulega praca stawów. Kolagen stanowi jeden z elementów budulcowych chrząstki stawowej oraz odpowiada za produkcję mazi stawowej.
Kto powinien suplementować kolagen do picia?
Kolagen do picia zawiera kolagen w postaci peptydów kolagenowych. Są to pocięte na mniejsze fragmenty łańcuchy, łatwo rozkładane przez układ pokarmowy do di- i tripeptydów (białek zbudowanych z dwóch lub trzech aminokwasów) oraz wolnych aminokwasów lepiej przyswajalnych w organizmie.
Kolagen do picia zalecany jest szczególnie osobom, u których dochodzi do zmniejszonej syntezy białka w organizmie.
Są to:
- osoby starsze
- osoby aktywne fizycznie,
- kobiety w okresie menopauzalnym.
Kolagen równie dobrze sprawdzi się u osób chcących poprawić kondycję skóry, włosów i paznokci. Naturalnie występujący kolagen w tych strukturach stanowi element ich „rusztowania”. Zmniejszona ilość kolagenu może powodować pojawianie się zmarszczek i wysuszenie skóry, a także łamliwość i rozdwajanie włosów i płytki paznokcia. Suplementacja kolagenu pozwala odbudować i wzmocnić komórki włosów, skóry i paznokci.
Może zainteresować Cię także: Kolagen do picia – dlaczego warto go stosować?
