Rola kolagenu w organizmie
Włókna kolagenowe stanowią rusztowanie dla większości narządów w organizmie. Stabilizują je i utrzymują we właściwym położeniu, zapewniają im też wytrzymałość mechaniczną. Łączą ze sobą różne tkanki i struktury oraz wypełniają przestrzenie pomiędzy komórkami. Kolagen uczestniczy także w rozwoju narządów i naprawie uszkodzonych tkanek.
Aż 40% całego kolagenu znajduje się w skórze, nadając jej jędrność i elastyczność. Włókna kolagenowe tworzą sieć, która zapewnia jej dużą wytrzymałość na urazy mechaniczne. W strukturę kolagenu wbudowana jest woda, więc jego obecność wspomaga nawilżenie skóry. Na dodatek bierze on udział w procesach regeneracji, gojenia ran i powstawania blizn.
Kolagen buduje także stawy i kości. Uczestniczy w produkcji mazi stawowej, a także zwiększa gęstość kości. Przyspiesza regenerację chrząstek po urazach czy chorobach, bierze też udział w odbudowie kości po złamaniach.
Jak powstaje kolagen?
- Synteza kolagenu zachodzi w specjalnych komórkach – fibroblastach. Najpierw w ich jądrze powstaje transkrypt, czyli instrukcja składania białka. Na jej podstawie komórka zaczyna łączyć ze sobą odpowiednie aminokwasy w długi łańcuch.
- Łańcuch aminokwasów zaczyna skręcać się w formę spirali, ulega też dalszej obróbce. Najważniejszym procesem, jaki wtedy zachodzi, jest hydroksylacja aminokwasów – proliny i lizyny. W jej wyniku powstają 2 inne aminokwasy, czyli hydroksyprolina i hydroksylizyna. Hydroksyprolina, glicyna i prolina to 3 najczęściej powtarzające się aminokwasy w strukturze kolagenu.
- Kiedy powstanie wiele łańcuchów aminokwasów, zaczynają łączyć się ze sobą w trójki. Tworzą się między nimi setki wiązań, dzięki którym łańcuchy skręcają się w stabilną strukturę superhelisy. W ten sposób powstaje pierwsza wersja kolagenu – prokolagen.
- Świeżo wyprodukowane cząstki prokolagenu opuszczają komórkę. Na zewnątrz zostają aktywowane przez odcięcie zbędnych końcówek. W ten sposób powstaje tropokolagen.
- Cząstki tropokolagenu łączą się spontanicznie w tzw. fibryle, a te dalej we włókienka właściwego kolagenu. Ten proces może zachodzić dalej i pojedyncze włókienka tworzą ze sobą grubsze włókna kolagenowe. To one zapewniają tkankom sprężystość, odporność na urazy i elastyczność.
Dowiedz się więcej: Kolagen – wszystko, co musisz o nim wiedzieć
Rola witaminy C w syntezie kolagenu
Jak widzisz, proces syntezy kolagenu jest bardzo skomplikowany. Uczestniczy w nim wiele dodatkowych składników, a do najważniejszych zalicza się witamina C, czyli inaczej kwas askorbinowy.
Witamina C bierze udział w syntezie kolagenu na kilka sposobów. W pierwszej kolejności stymuluje namnażanie się fibroblastów. Im jest ich więcej, tym więcej białek kolagenowych produkują. Witamina C wzmacnia też ekspresję genów kodujących kolagen. Oprócz tego stymuluje produkcję mRNA, czyli instrukcji składania tych cząstek.
Kluczową rolę witamina C pełni na etapie powstawania prokolagenu. Pobudza enzymy, które przekształcają prolinę i lizynę w ich hydroksylowe pochodne. Jest więc niezbędna do powstania jednego z 3 najważniejszych aminokwasów kolagenu. W ten sposób pomaga też w prawidłowym zwinięciu się łańcuchów w stabilną superhelisę.
Jak niedobór witaminy C wpływa na skórę?
Zapotrzebowanie na witaminę C zależy od wielu czynników, w tym płci i wieku. Może się też zmieniać w zależności od aktualnego stanu organizmu. Na przykład zwiększone zapotrzebowanie występuje m.in. u:
- kobiet w ciąży,
- palaczy,
- osób będących pod wpływem ciągłego stresu,
- pacjentów przewlekle chorych, np. na cukrzycę czy nadciśnienie.
Niedobory witaminy C mogą objawiać się na wiele sposobów. Pierwszym sygnałem, że możesz mieć jej zbyt mało, są zaburzenia w procesie gojenia ran. Wymaga on większej produkcji kolagenu, a do tego niezbędny jest kwas askorbinowy.
Zaburzona synteza kolagenu oznacza dla skóry pogorszenie kondycji oraz większą podatność na stany zapalne, np. łuszczycę czy atopowe zapalenie skóry. Szybciej powstają zmarszczki, znika też jędrność i elastyczność.
Niedobór witaminy C naraża skórę na szkodliwe działanie wolnych rodników i promieniowania UV. Kwas askorbinowy jest silnym przeciwutleniaczem, który pełni funkcje ochronne przed tymi czynnikami. Niektóre badania sugerują też, że witamina C uczestniczy w tworzeniu warstwy rogowej naskórka, przez co tworzy barierę ochronną przed utratą wody. Jej niedobór może przez to przyczyniać się do utraty nawilżenia, a przez to szorstkiej i suchej skóry.
Najmocniejszy kolagen do picia
Jak wybrać dobry preparat z kolagenem do picia w saszetkach? Zwróć uwagę na kilka czynników. Po pierwsze istotne jest pochodzenie głównego składnika. Najlepszy jest kolagen rybi do picia, który nie uczula i może być bezpiecznie stosowany także przez osoby z tendencją do alergii. Powinien być w postaci hydrolizatu (lub inaczej peptydów kolagenowych), ponieważ jest wtedy łatwiejszy do wchłonięcia przez organizm.
Sprawdź, czy kolagen do picia zawiera substancje sprzyjające jego prawidłowej syntezie. To przede wszystkim witamina C, ale oprócz niej ważną rolę odgrywają także witaminy A i E. Również kwas hialuronowy wspomaga produkcję kolagenu, poprzez stymulację wzrostu i podziałów fibroblastów.
Jeśli szukasz najmocniejszego kolagenu, wybierz taki, który zadziała kompleksowo na skórę, włosy i paznokcie. Składniki, które w tym pomogą, to np.:
- L-cysteina i L-metionina, czyli aminokwasy siarkowe, które budują keratynę – główne białko włosów,
- cynk, który bierze udział w syntezie keratyny, przez co wzmacnia cienkie i wypadające włosy oraz dba o mocne paznokcie,
- witaminy z grupy B, np. biotyna, która dostarcza siarki niezbędnej do produkcji keratyny.
Efekty picia kolagenu zobaczysz już po 3 miesiącach regularnego stosowania dobrej jakości preparatu. Twoja skóra podziękuje Ci promiennym wyglądem, zyskasz też mocne paznokcie i włosy. Kolagen do picia w saszetkach to wygodny sposób na suplementację, ponieważ możesz go dodać do koktajlu czy owsianki. Dzięki temu bez wysiłku włączysz go do codziennej diety.
Może zainteresować Cię także: Kto powinien suplementować kolagen?