Co wiemy na temat czarnuszki?
Czarnuszka, a właściwie Nigella sativa, to roślina jednoroczna z rodziny jaskrowatych. Naturalnie występuje
m.in. w Europie Południowej, Afryce Północnej oraz Azji Południowo-Zachodniej, a dodatkowo jest uprawiana w wielu krajach świata. Pozyskuje się z niej nasiona, które powszechnie nazywane są czarnuszką albo czarnym kminem (ang. Black Cumin).
Drobne ciemne ziarenka o intensywnym smaku i zapachu wykorzystuje się w całości lub zmielone w przemyśle spożywczym – jako przyprawę, dodatek do potraw czy do posypywania wypieków. Można również wytłoczyć z nich olej, który nadaje się zarówno do spożycia, jak i do stosowania zewnętrznego. Niektórzy nakładają olej z czarnuszki na włosy albo bezpośrednio na skórę.
Olej z czarnuszki właściwości
Jakie właściwości ma olej z czarnuszki? Jest przeciwbakteryjny, przeciwgrzybiczy, przeciwwirusowy, a nawet przeciwpasożytniczy. Spożywany regularnie, hamuje rozwój i namnażanie szkodliwych drobnoustrojów, jednocześnie wzmacniając działanie antybiotyków. Wszystko dzięki zawartości składników chinonowych takich jak:
- tymochinon,
- tymohydrochinon,
- ditymochinon.
Pierwszy z wymienionych jest uznawany za najważniejszy związek czynny obecny w oleju z czarnuszki.
Tymochinon ma również właściwości przeciwutleniające, przeciwzapalne i immunomodulujące – wycisza układ odpornościowy wtedy, gdy jest nadreaktywny, np. w chorobach alergicznych i autoimmunologicznych, ale może go także mobilizować, czyli przyspieszać zwiększanie ilość limfocytów we krwi, jeśli do organizmu wnikną szkodliwe drobnoustroje.
Ze względu na bogactwo nienasyconych kwasów tłuszczowych, głównie linolowego, oleinowego i eikozadienowego, olej z czarnuszki pomaga regulować poziom lipidów we krwi, zaś dzięki zawartości pentacyklicznych saponin triterpenowych ma potencjał działania antynowotworowego.
Na co pomaga olej z czarnuszki?
Na co olej z czarnuszki może pomóc? Przede wszystkim pozytywnie wpływa na odporność. Jak już wspomnieliśmy, wspomaga pracę układu immunologicznego, aktywując go wtedy, kiedy jest to konieczne.
Jeśli układ działa sprawnie, szybciej dochodzi do wyciszenia objawów infekcji.
Jednocześnie czarnuszka to naturalny antybiotyk. Dzięki zawartości olejków eterycznych wspomaga łagodzenie symptomów chorób górnych dróg oddechowych. Generalnie w przypadku infekcji bakteryjnych, wirusowych, grzybiczych lub pasożytniczych poza tradycyjnym leczeniem zaleca się olej z czarnuszki. Właściwości antydrobnoustrojowe oleju wykorzystywane są do hamowania rozwoju chorób wywołanych
m.in. przez bakterie gram dodatnie, gronkowca złocistego, cytomegalowirusa oraz niektóre grzyby.
Poza tym olej z czarnuszki stosuje się jako kurację uzupełniającą:
- w leczeniu astmy i kataru alergicznego;
- przy problemach z żołądkiem, wątrobą lub trzustką;
- u osób chorujących na cukrzycę typu II i insulinooporność;
- do delikatnego obniżania ciśnienia skurczowego i rozkurczowego
- w umiarkowanym reumatoidalnym zapaleniu stawów.
Zastosowanie oleju z czarnuszki
Na rynku znajdziemy olej z czarnuszki w kapsułkach. Zanim dokonasz zakupu, upewnij się, czy olej z czarnuszki jest standaryzowany, to ważne. Standaryzacja daje Ci pewność, że surowiec posiada określoną ilość składnika odpowiedzialnego za jego właściwości prozdrowotne. Preparaty z olejem z nasion czarnuszki mogą być wzbogacone o np. rutozyd, witaminę D czy kwas DHA. Ich suplementowanie sprawdzi się w okresie zmniejszonej odporności, dużej ilości nauki i pracy czy też w trakcie intensywnego wzrostu.
Olej można spożywać jako dodatek do dań – makaronów (zwłaszcza w stylu azjatyckim), sałatek (jako dressing
w połączeniu z innymi olejami), past kanapkowych (na bazie twarożku lub warzyw) czy zup.
Uzupełnia się nim także odpornościowe shoty. Niektórzy łączą miód z cytryną albo sok z aronii z sokiem z malin i dolewają olej z czarnuszki. Dawkowanie oleju przy takim stosowaniu powinno się dostosować do wieku i wagi. Jedno z badań sugeruje, że najlepiej tolerowana ilość niepowodująca problemów gastrycznych – chodzi głównie o odbijanie – to 40 mg na 1 kg masy ciała.
Jeśli decydujemy się na czysty olej, warto poszukać takiego, który jest tłoczony na zimno. Taka forma pozyskiwania pozwala zachować najwięcej naturalnych właściwości ziaren. Ile kosztuje dobrej jakości nierafinowany i niefiltrowany olej z czarnuszki? Ceny są skrajnie różne. Zależą od wielkości opakowania oraz od producenta.
Warto pamiętać, że czarnuszkę można jeść także w formie ziaren, najlepiej zmielonych. Jako przyprawa pasuje do wypieków, serów, dań warzywnych i mięsnych. Trudno sobie jednak wyobrazić, żeby dziennie dało się spożyć tyle nasion, ile wykorzystano do wytłoczenia jednej łyżeczki oleju.
Olej z czarnuszki przeciwwskazania
Czy istnieją przeciwwskazania do stosowania oleju z czarnuszki? Jeżeli traktuje się go jako produkt spożywczy, nie ma przeciwwskazań. W przypadku używania jako surowca ziołowego, np. we wspomnianych shotach, trzeba zachować ostrożność, zwłaszcza wtedy, gdy chce się przyjmować duże dawki.
Poza tym warto pamiętać, że olej tak jak inne produkty spożywcze nie każdemu będzie służył. Co może powodować olej z czarnuszki? Efekty związane z problemami żołądkowymi – najczęściej odbijanie – oraz wysypki. W większości przypadków odpowiednio dawkowany nie wywołuje reakcji niepożądanych.
Olej z czarnuszki dla dzieci
A czy dzieci mogą spożywać czarnuszkę? Oczywiście. Olej z czarnuszki dla dzieci to wartościowe uzupełnienie zdrowej i zróżnicowanej diety. Intensywny smak oraz zapach czarnuszki sprawiają, że najmłodsi raczej nie chcą wypić samego oleju nawet w małych ilościach, ale ze słodkimi i kwaśnymi dodatkami, podawany po posiłku lub w trakcie, zazwyczaj jest akceptowany.
Może zainteresować Cię także: Co na odporność? Beta glukan
