Czym jest PQQ?
PQQ, a dokładnie chinon pirolochinoliny jest aromatycznym trójcyklicznym o-chinonem, który należy do kofaktorów chinonowych, czyli związków biorących udział w reakcjach chemicznych zachodzących w komórkach. Naturalnie syntetyzowany jest przez bakterie Gram-ujemne oraz grzyby z rodzaju podstawczaków, co jest możliwe dzięki obecności specyficznych białek. Oprócz organizmów żywych PQQ występuje również w wielu źródłach pokarmu np. soi, zielonej papryce, herbacie, pietruszce, kiwi, a nawet w ludzkim mleku. Dzięki swoim właściwościom wspiera prawidłowe działanie układu nerwowego.
PQQ – właściwości
PQQ, znany również jako metoksatyna, jest aromatycznym, rozpuszczalnym w wodzie chinonem. U bakterii syntetyzującej PQQ pełni rolę kofaktora redoks czyli związku chemicznego niezbędnego enzymom (dehydrogenazie alkoholowej i glukozowej) do katalizowania (przyspieszania) reakcji chemicznych, takich jak: metabolizm alkoholu oraz przemiana glukozy w energię niezbędną do przeprowadzania reakcji w komórce.
U ssaków zaś odkryto jego znaczący udział w procesach dehydrogenazy mleczanowej, będącej ważnym elementem w produkcji energii komórkowej. Dodatkowo jako czynnik redoks PQQ wymiata wolne rodniki gromadzące się w mózgu, sercu czy płucach. Właściwości chemiczne chinonu pirolochinoliny opisywane są jako połączenie cech: kwasu askorbinowego (witamina C), ryboflawiny (witaminy B2) oraz pirydoksalu-5-fosforanu (aktywna forma witaminy B6), jednak mimo tego nie należy on do grupy witamin.
W 2017 Europejski urząd ds. bezpieczeństwa żywności (European Food Safety Authority) zatwierdził PQQ jako bezpieczną, nową żywność.
PQQ – działanie
Dzięki swoim specyficznym właściwościom PQQ wykazuje następujące działania:
- antyoksydacyjne – zredukowana forma PQQ – PQQH2 – wykazuje zdolności antyoksydacyjne (przeciwutleniające), wymiata wolne rodniki o wiele silniej niż witamina C, dzięki czemu zapobiega śmierci komórek nerwowych i mitochondriów, wywołanej przez stres oksydacyjny;
- neuroprotekcyjne – PQQ jako przeciwutleniacz usuwa z organizmu wolne rodniki, chroniąc przed powstaniem stresu oksydacyjnego, prowadzącego do śmierci neuronów, a także rozwoju chorób neurodegeneracyjnych tj. Alzheimer czy Parkinson. PQQ przyczynia się do poprawy funkcji poznawczych u osób starszych, dodatkowo substancja ta pobudza produkcję czynnika wzrostu nerwów (NGF), biorącego udział w prawidłowym rozwoju nerwów; badania prowadzone na myszach wykazały, że PQQ poprawia procesy uczenia się i zapamiętywania;
- kardioprotekcyjnie – PQQ chroni mitochondria produkujące ATP niezbędne do ochrony funkcji mięśnia sercowego, przed niedokrwieniem i uszkodzeniem oksydacyjnym;
- proliferacyjne – wykazano, że PQQ po podaniu do pożywki z hodowlanymi ludzkimi komórkami, powoduje ich proliferację (namnażanie). PQQ aktywuje receptor naskórkowego czynnika wzrostu (EGFR), co prowadzi do namnażania komórek. Równocześnie hamuje białkową fosfatazę tyrozynową 1B, która powoduje dezaktywację EGFR i w efekcie hamowanie proliferacji komórek, a także receptorów: insuliny, insulinopodobnego czynnika wzrostu I, czynnika wzrostu śródbłonka naczyniowego i czynnika wzrostu nerwów;
- przeciwcukrzycowe – głównie w cukrzycy typu 2, gdzie dochodzi do zaburzeń mitochondrialnych, regulujących szlaki metaboliczne, w tym wpływające na wydzielanie insuliny. Z przeprowadzonych badań u myszy z cukrzycą wynika, że PQQ wpływa na poprawę funkcji mitochondriów, odwraca upośledzenie funkcji wydzielniczej insuliny oraz poprawia metabolizm i profil lipidowy. Dodatkowo PQQ hamuje białkową fosfatazę tyrozynową 1B, co powoduje aktywację niezależnych od insuliny receptorów insuliny. To przekłada się na zwiększony wychwyt glukozy z krwi. Działania te w przyszłości mogą stanowić obiecujący początek dla zastosowania PQQ we wspomaganiu leczenia cukrzycy typu 2.
Dodatkowo poprawia on funkcję mitochondriów produkujących ATP (adenozynotrifosforan) czyli energię niezbędną do zachodzenia procesów w całym organizmie. Dzięki temu energia dostarczana jest do wszystkich komórek w tym neuronów.
PQQ – zastosowanie
Obecnie PQQ znajduje szerokie zastosowanie w preparatach poprawiających funkcjonowanie układu nerwowego. Opublikowane badania wykazały, że przyjmowanie PQQ wpływa na poprawę kondycji układu nerwowego, snu, a także nastroju – zmniejsza nerwowość. W aptekach preparaty z zawartością PQQ są dostępne są w postaci kapsułek lub tabletek.
Może zainteresować Cię także: Mgła mózgowa – co to jest i jak sobie z nią radzić?
