logo_solinea
Wirus HPV u mężczyzn

Wirus HPV u mężczyzn

Najczęstszą przyczyną śmiertelności związanej z zakażeniem wirusem brodawczaka ludzkiego (HPV) jest rak szyjki macicy. Zakażenie HPV u mężczyzn jest również istotnym problemem, zarówno ze względu na ryzyko obciążenia poważnymi chorobami, jak i ryzyko przeniesienia wirusa HPV na kobietę lub innego mężczyznę. HPV jest związany
z powstawaniem u mężczyzn różnych nowotworów w tym odbytu, prącia, jamy ustnej i gardła. Wirus brodawczaka ludzkiego nie jest więc tylko problemem kobiet, ale całego społeczeństwa.

Spis treści:
logo-zdrowe-rozwiazania-podstawowe bez tła
„Człowiek – zawsze stajemy po jego stronie”

Jak mężczyzna może zarazić się wirusem HPV?

Mężczyzna tak samo jak i kobieta, może zarazić się wirusem HPV podczas kontaktów seksualnych (waginalnych, analnych lub oralnych) z osobą, która jest nosicielem wirusa. Wirus najczęściej rozprzestrzenia się podczas seksu analnego lub waginalnego, ale także poprzez bliski kontakt skóry ze skórą podczas współżycia. Do infekcji HPV może dojść również z powodu zaniedbań higienicznych, np. wyniku używania tego samego ręcznika.

Jakie choroby u mężczyzn powoduje wirus HPV?

Większość mężczyzn zakażonych HPV nigdy nie będzie mieć objawów. Infekcja zwykle ustępuje samoistnie (70–80% osób). HPV może jednak powodować brodawki narządów płciowych (kłykciny kończyste, które powstają w przypadku infekcji HPV typu nieonkogennego w tym. HPV 6, 11, 13, 30, 40, 42, 43 i 44)) lub niektóre rodzaje nowotworów (infekcja HPV typu onkogennego w tym HPV 16 i 18):

  • rak prącia,
  • rak odbytu,
  • rak jamy ustnej i gardła, rak tylnej części gardła, w tym nasady języka i migdałków.

Kłykciny kończyste najczęściej mają postać małych, pojedynczych brodawek, a z czasem mogą zlewać się tworząc kalafiorowate struktury powodujące świąd i  krwawienia kontaktowe, ale także sączenie i przykry zapach. U mężczyzn lokalizują się one w okolicach moszny, prącia oraz odbytu. Brodawki narządów płciowych mogą powrócić nawet po leczeniu.

Do lekarza warto zgłosić się w przypadku wystąpienia na narządach płciowych, w okolicach odbytu, jamy ustnej lub gardła, niepokojących, nowych zmian w tym:

  • narośli,
  • brodawek,
  • grudek,
  • ran.

Do jakiego lekarza powinien zgłosić się mężczyzna w celu wykrycia zakażenia wirusem HPV?

Nie zaleca się rutynowych badań (zwanych również przesiewowymi) w kierunku HPV u mężczyzn.

W przypadku wystąpienia niepokojących objawów należy zgłosić się do lekarza pierwszego kontaktu, który następnie może skierować do dermatologa-wenerologa, proktologa czy urologa w zależności od lokalizacji niepokojących zmian i objawów.

Lekarz oprócz oceny klinicznej zmian może przeprowadzić badania, które pomogą w ich identyfikacji, w tym badanie kolposkopowe pozwalające odróżnić subkliniczne zmiany związane z HPV od infekcji lub stanu zapalnego. W wybranych przypadkach konieczne może być wykonanie biopsji i badania histopatologicznego (badanie pod mikroskopem
z pobranego fragmentu zmiany).

Wirus HPV a nowotwory

Wirus HPV a rak odbytu i prącia

Rak odbytu występuje pod dwiema postaciami: raka brzegu odbytu i raka kanału odbytu.

W porównaniu z rakiem szyjki macicy, rak odbytu występuje w populacji ogólnej dość rzadko, jednak częstość jego występowania ma tendencję wzrostową zarówno wśród mężczyzn, jak i kobiet (w tempie około 2% rocznie).

W przeciwieństwie do raka szyjki macicy, w którego powstawaniu typ 16 HPV bierze udział w około 50% przypadków, może on prowadzić do ponad 70% przypadków raka odbytu.

Warto wspomnieć, że aż 92% pacjentów z AIDS HIV ma stwierdzoną infekcję wirusem brodawczaka ludzkiego w okolicy odbytu.

Objawy, które najczęściej zgłaszają chorzy z rakiem odbytu to:

  • ból w odbycie i/lub promieniujący do pachwin i/lub w dole brzucha,
  • bolesne parcie na stolec,
  • świąd,
  • krwawienie z odbytu,
  • zdarza się, że jedynym objawem klinicznym może być niewielka zmiana w kanale odbytu, bez dodatkowych dolegliwości.

Rozpoznanie raka odbytu opiera się na objawach klinicznych, badaniu przedmiotowym
i biopsji z oceną histopatologiczną materiału. 

Obecnym standardem leczenia nowotworu odbytu jest napromienianie z jednoczesną chemioterapią.

Rak płaskonabłonkowy prącia ma niewielki związek z HPV, podczas gdy nowotwory brodawkowate są silnie związane z infekcją wirusem brodawczaka ludzkiego.

Na początku choroby rak prącia może nie dawać charakterystycznych objawów, występuje pod postacią niewielkiego płaskiego zgrubienia w obrębie napletka lub żołędzi, albo też innej części prącia. Z czasem zmiana stopniowo powiększa się , może towarzyszyć jej owrzodzenie, krwawienie lub pieczenie.

W ramach diagnostyki raka prącia zazwyczaj pobiera się wycinek z guzka i poddaje go badania histopatologicznemu. W przypadku stwierdzenia wyczuwalnych przerzutów
w pachwinie bada się także histopatologicznie węzły chłonne.

Podstawowym sposobem leczenia raka prącia jest operacja, polegająca na resekcji zmiany
i w razie potrzeby pachwinowych węzłów chłonnych.

Wirus HPV a rak jamy ustnej i gardła

Występowanie nowotworów jamy ustnej i gardła związane jest głównie z nadużywaniem alkoholu i tytoniu,  jednak część tych chorób powstaje w związku z zakażeniem wirusem HPV i zachowaniami seksualnymi związanymi z ryzykiem zakażenia HPV.

Nowotwory te zwykle występują w części ustnej gardła, zwłaszcza w migdałkach. Ich częstość wzrasta w populacji ogólnej w przeciwieństwie do nowotworów jamy ustnej, związanych z tytoniem i alkoholem, których częstość występowania spada.

Do objawów nowotworu gardła zalicza się między innymi: 

  • zmianę brzmienia głosu, 
  • chrypkę, 
  • trudności w połykaniu pokarmów i płynów, 
  • kaszel, 
  • problemy z oddychaniem, 
  • uczucie przeszkody w gardle, 
  • bóle ucha i gardła, 
  • obecność wyczuwalnego guza na szyi, 
  • krwawienia z nosa.

Podobnie, jak w przypadku innych nowotworów, podstawą do postawienia diagnozy jest dokładny wywiad, badanie przedmiotowe i badanie histopatologiczne zmiany (z biopsji) oraz badania obrazowe. Leczenia nowotworów gardła opiera się (w zależności od umiejscowienia guza) na leczeniu chirurgicznym, radioterapii, uzupełniającej chemioterapii i leczeniu celowanym.

Dowiedz się więcej: Wirus HPV – Czy to już rak?

Jak leczy się infekcję HPV u mężczyzn?

Nie ma specyficznego leczenia infekcji HPV, ale istnieją metody leczenia chorób, które rozwijają się w wyniku zakażenia wirusem.

Brodawki narządów płciowych mogą być usuwane za pomocą farmakoterapii, ale także mechanicznie (wyłyżeczkowanie) oraz za pomocą laseroterapii i krioterapii.

Nowotwory wywoływane przez HPV, gdy zostaną wcześnie wykryte, mają korzystny odsetek wyleczeń.

Profilaktyka zakażeniem wirusa HPV u mężczyzn

Najskuteczniejszy rodzaj profilaktyki przeciwko HPV to szczepionka, która jest skuteczna
i bezpieczna. 

Szczepionka wielowalentna pomaga w ochronie przed brodawkami płciowymi i niektórymi nowotworami wywołanymi przez HPV.

Tak samo, jak w przypadku kobiet, szczepienie jest najskuteczniejsze, gdy wykonane jest u młodych chłopców przed rozpoczęciem współżycia.

Na polskim rynku dostępne są 3 szczepionki przeciwko HPV:

  1. Cervarix – 2-walentna przeciwko 2 onkogennym typom wirusa (HPV 16 i HPV 18)
  2. Gardasil – 4-walentna przeciwko 4 onkogennym i nieonkogennym typom wirusa (HPV 6, HPV 11, HPV 16, HPV 18) odpowiedzialnym za zmiany przednowotworowe oraz brodawki płciowe (kłykciny kończyste)
  3. Gardasil 9 – 9-walentna przeciwko 7 onkogennym typom HPV (HPV 16, 18, 31, 33, 45, 52, 58) oraz 2 typom nieonkogennym odpowiedzialnym za powstawaniem brodawek płciowych (HPV 6, HPV 11)

Ponadto rodzajem ochrony przed zakażeniem HPV (do zakażenia może wystarczyć kontakt z zakażoną skórą/błoną śluzową, prezerwatywa nie chroni więc w 100% przed zakażeniem) jest używanie prezerwatyw, dbanie o higieniczne używanie ręczników i innych przedmiotów np. gąbek czy pumeksu.

Może zainteresować Cię także: Szczepionka przeciwko wirusowi HPV – szczepić czy nie szczepić?

Literatura:​
  • Hakenberg OW.- The Diagnosis and Treatment of Penile Cancer. Dtsch Arztebl Int. 2018 Sep 28;115(39):646-652.
  • Palefsky, J. M. (2007). HPV Infection in Men. Disease Markers, 23(4), 261–272. doi:10.1155/2007/159137 
  • Palefsky JM.  – Human papillomavirus-related disease in men: not just a women’s issue. J Adolesc Health. 2010 Apr;46(4 Suppl):S12-9. doi: 10.1016/j.jadohealth.2010.01.010. Erratum in: J Adolesc Health. 2010 Jun;46(6):614.
  • Tanaka TI, Alawi F. Human Papillomavirus and Oropharyngeal Cancer. Dent Clin North Am. 2018 Jan;62(1):111-120. 
  • https://www.cdc.gov/std/hpv/stdfact-hpv-and-men.htm (dostęp 15.10.2022)
  • https://www.mp.pl/pacjent/dermatologia/choroby/wenerologia/295710,klykciny-konczyste-przyczyny-objawy-i-leczenie (dostęp 15.10.2022)
  • https://www.mp.pl/szczepienia/ekspert/HPV_ekspert/101684,czym-sie-roznia-dostepne-w-polsce-szczepionki-przeciwko-ludzkiemu-wirusowi-brodawczaka-jakie-zmiany-wprowadzono-w-schemacie-szczepien (dostęp 09.10.2022)
  • https://podyplomie.pl/onkologia/15941,rak-odbytu-epidemiologia-objawy-kliniczne-i-metody-leczenia (dostęp 17.10.2022)
  • https://www.mp.pl/pacjent/onkologia/chorobynowotworowe/101260,rak-pracia (dostęp 17.10.2022)

 

PODOBNE WPISY