Jak mężczyzna może zarazić się wirusem HPV?
Mężczyzna tak samo jak i kobieta, może zarazić się wirusem HPV podczas kontaktów seksualnych (waginalnych, analnych lub oralnych) z osobą, która jest nosicielem wirusa. Wirus najczęściej rozprzestrzenia się podczas seksu analnego lub waginalnego, ale także poprzez bliski kontakt skóry ze skórą podczas współżycia. Do infekcji HPV może dojść również z powodu zaniedbań higienicznych, np. wyniku używania tego samego ręcznika.
Jakie choroby u mężczyzn powoduje wirus HPV?
Większość mężczyzn zakażonych HPV nigdy nie będzie mieć objawów. Infekcja zwykle ustępuje samoistnie (70–80% osób). HPV może jednak powodować brodawki narządów płciowych (kłykciny kończyste, które powstają w przypadku infekcji HPV typu nieonkogennego w tym. HPV 6, 11, 13, 30, 40, 42, 43 i 44)) lub niektóre rodzaje nowotworów (infekcja HPV typu onkogennego w tym HPV 16 i 18):
- rak prącia,
- rak odbytu,
- rak jamy ustnej i gardła, rak tylnej części gardła, w tym nasady języka i migdałków.
Kłykciny kończyste najczęściej mają postać małych, pojedynczych brodawek, a z czasem mogą zlewać się tworząc kalafiorowate struktury powodujące świąd i krwawienia kontaktowe, ale także sączenie i przykry zapach. U mężczyzn lokalizują się one w okolicach moszny, prącia oraz odbytu. Brodawki narządów płciowych mogą powrócić nawet po leczeniu.
Do lekarza warto zgłosić się w przypadku wystąpienia na narządach płciowych, w okolicach odbytu, jamy ustnej lub gardła, niepokojących, nowych zmian w tym:
- narośli,
- brodawek,
- grudek,
- ran.
Do jakiego lekarza powinien zgłosić się mężczyzna w celu wykrycia zakażenia wirusem HPV?
Nie zaleca się rutynowych badań (zwanych również „przesiewowymi”) w kierunku HPV u mężczyzn.
W przypadku wystąpienia niepokojących objawów należy zgłosić się do lekarza pierwszego kontaktu, który następnie może skierować do dermatologa-wenerologa, proktologa czy urologa w zależności od lokalizacji niepokojących zmian i objawów.
Lekarz oprócz oceny klinicznej zmian może przeprowadzić badania, które pomogą w ich identyfikacji, w tym badanie kolposkopowe pozwalające odróżnić subkliniczne zmiany związane z HPV od infekcji lub stanu zapalnego. W wybranych przypadkach konieczne może być wykonanie biopsji i badania histopatologicznego (badanie pod mikroskopem z pobranego fragmentu zmiany).
Wirus HPV a nowotwory
Wirus HPV a rak odbytu i prącia
Rak odbytu występuje pod dwiema postaciami: raka brzegu odbytu i raka kanału odbytu.
W porównaniu z rakiem szyjki macicy, rak odbytu występuje w populacji ogólnej dość rzadko, jednak częstość jego występowania ma tendencję wzrostową zarówno wśród mężczyzn, jak i kobiet (w tempie około 2% rocznie).
W przeciwieństwie do raka szyjki macicy, w którego powstawaniu typ 16 HPV bierze udział w około 50% przypadków, może on prowadzić do ponad 70% przypadków raka odbytu.
Warto wspomnieć, że aż 92% pacjentów z AIDS HIV ma stwierdzoną infekcję wirusem brodawczaka ludzkiego w okolicy odbytu.
Objawy, które najczęściej zgłaszają chorzy z rakiem odbytu to:
- ból w odbycie i/lub promieniujący do pachwin i/lub w dole brzucha,
- bolesne parcie na stolec,
- świąd,
- krwawienie z odbytu,
- zdarza się, że jedynym objawem klinicznym może być niewielka zmiana w kanale odbytu, bez dodatkowych dolegliwości.
Rozpoznanie raka odbytu opiera się na objawach klinicznych, badaniu przedmiotowym i biopsji z oceną histopatologiczną materiału.
Obecnym standardem leczenia nowotworu odbytu jest napromienianie z jednoczesną chemioterapią.
Rak płaskonabłonkowy prącia ma niewielki związek z HPV, podczas gdy nowotwory brodawkowate są silnie związane z infekcją wirusem brodawczaka ludzkiego.
Na początku choroby rak prącia może nie dawać charakterystycznych objawów, występuje pod postacią niewielkiego płaskiego zgrubienia w obrębie napletka lub żołędzi, albo też innej części prącia. Z czasem zmiana stopniowo powiększa się , może towarzyszyć jej owrzodzenie, krwawienie lub pieczenie.
W ramach diagnostyki raka prącia zazwyczaj pobiera się wycinek z guzka i poddaje go badania histopatologicznemu. W przypadku stwierdzenia wyczuwalnych przerzutów w pachwinie bada się także histopatologicznie węzły chłonne.
Podstawowym sposobem leczenia raka prącia jest operacja, polegająca na resekcji zmiany i w razie potrzeby pachwinowych węzłów chłonnych.
Wirus HPV a rak jamy ustnej i gardła
Występowanie nowotworów jamy ustnej i gardła związane jest głównie z nadużywaniem alkoholu i tytoniu, jednak część tych chorób powstaje w związku z zakażeniem wirusem HPV i zachowaniami seksualnymi związanymi z ryzykiem zakażenia HPV.
Nowotwory te zwykle występują w części ustnej gardła, zwłaszcza w migdałkach. Ich częstość wzrasta w populacji ogólnej w przeciwieństwie do nowotworów jamy ustnej, związanych z tytoniem i alkoholem, których częstość występowania spada.
Do objawów nowotworu gardła zalicza się między innymi:
- zmianę brzmienia głosu,
- chrypkę,
- trudności w połykaniu pokarmów i płynów,
- kaszel,
- problemy z oddychaniem,
- uczucie przeszkody w gardle,
- bóle ucha i gardła,
- obecność wyczuwalnego guza na szyi,
- krwawienia z nosa.
Podobnie, jak w przypadku innych nowotworów, podstawą do postawienia diagnozy jest dokładny wywiad, badanie przedmiotowe i badanie histopatologiczne zmiany (z biopsji) oraz badania obrazowe. Leczenia nowotworów gardła opiera się (w zależności od umiejscowienia guza) na leczeniu chirurgicznym, radioterapii, uzupełniającej chemioterapii i leczeniu celowanym.
Dowiedz się więcej: Wirus HPV – Czy to już rak?
Jak leczy się infekcję HPV u mężczyzn?
Nie ma specyficznego leczenia infekcji HPV, ale istnieją metody leczenia chorób, które rozwijają się w wyniku zakażenia wirusem.
Brodawki narządów płciowych mogą być usuwane za pomocą farmakoterapii, ale także mechanicznie (wyłyżeczkowanie) oraz za pomocą laseroterapii i krioterapii.
Nowotwory wywoływane przez HPV, gdy zostaną wcześnie wykryte, mają korzystny odsetek wyleczeń.
Profilaktyka zakażeniem wirusa HPV u mężczyzn
Najskuteczniejszy rodzaj profilaktyki przeciwko HPV to szczepionka, która jest skuteczna i bezpieczna.
Szczepionka wielowalentna pomaga w ochronie przed brodawkami płciowymi i niektórymi nowotworami wywołanymi przez HPV.
Tak samo, jak w przypadku kobiet, szczepienie jest najskuteczniejsze, gdy wykonane jest u młodych chłopców przed rozpoczęciem współżycia.
Na polskim rynku dostępne są 3 szczepionki przeciwko HPV:
- Cervarix – 2-walentna przeciwko 2 onkogennym typom wirusa (HPV 16 i HPV 18)
- Gardasil – 4-walentna przeciwko 4 onkogennym i nieonkogennym typom wirusa (HPV 6, HPV 11, HPV 16, HPV 18) odpowiedzialnym za zmiany przednowotworowe oraz brodawki płciowe (kłykciny kończyste)
- Gardasil 9 – 9-walentna przeciwko 7 onkogennym typom HPV (HPV 16, 18, 31, 33, 45, 52, 58) oraz 2 typom nieonkogennym odpowiedzialnym za powstawaniem brodawek płciowych (HPV 6, HPV 11)
Ponadto rodzajem ochrony przed zakażeniem HPV (do zakażenia może wystarczyć kontakt z zakażoną skórą/błoną śluzową, prezerwatywa nie chroni więc w 100% przed zakażeniem) jest używanie prezerwatyw, dbanie o higieniczne używanie ręczników i innych przedmiotów np. gąbek czy pumeksu.
Może zainteresować Cię także: Szczepionka przeciwko wirusowi HPV – szczepić czy nie szczepić?