- Zatrucie nikotyną występuje gdy w dość krótkim czasie do organizmu dostarczana jest spora ilość nikotyny.
- Nawet nałogowi palacze mogą doświadczyć zatrucia nikotyną.
- Objawy zatrucia nikotyną to nudności i wymioty, ślinotok, ból brzucha, bladość skóry, nadmierne pocenie się, wzrost ciśnienia i przyspieszenie tętna.
- Dowiedz się, jak zapobiec zatruciu i rzucić palenie z cytyzyną.
Czym jest nikotyna?
Nikotyna to organiczny związek chemiczny, który naturalnie występuje w liściach i korzeniach tytoniu. Jest substancją psychoaktywną, co oznacza, że pobudza układ nerwowy. Ma duży potencjał uzależniający – Światowa Organizacja Zdrowia uznaje ją za narkotyk. [1] Spożycie w dość krótkim czasie, sporych ilości nikotyny może spowodować zatrucie nikotyną.
Jak działa nikotyna?
Pobudzenie układu nerwowego następuje w wyniku łączenia się nikotyny z receptorami nikotynowymi. To wywołuje wyrzut dopaminy, czyli hormonu szczęścia. W ten sposób aktywowany jest układ nagrody, który odpowiada za motywację, kontrolę zachowania i odczuwanie przyjemności. Pobudzenie układu nagrody to mocny mechanizm uzależnienia. Podobny efekt – oczywiście silniejszy – pojawia się po amfetaminie, heroinie czy kokainie.
Nikotyna zwiększa wydzielanie adrenaliny, przez co w małych dawkach stymuluje organizm. Zmniejsza się odczuwanie głodu i bólu, praca serca przyspiesza, a źrenice się rozszerzają. Po większych dawkach możesz poczuć lekkość i oderwanie od rzeczywistości, ale także światłowstręt i zmęczenie.
Czy można zatruć się nikotyną?
Tak, zatrucie nikotyną jest możliwe. Nawet nałogowi palacze mogą go doświadczyć, jeśli będą wypalać zbyt duże ilości papierosów. Kto jest najbardziej narażony na przedawkowanie nikotyny?
- Zbieracze tytoniu i pracownicy fabryk pozyskujących z niego nikotynę.
- Osoby pracujące przy produkcji środków ochrony roślin zawierających nikotynę.
- Palacze, którzy łączą różne źródła nikotyny, np. tradycyjne papierosy i e-papierosy.
- Osoby rzucające palenie, które łączą papierosy z nikotynową terapią zastępczą.
- Dzieci – śmiertelna dawka nikotyny jest w ich przypadku niższa niż u dorosłych.
Jak dzieci mogą zatruć się nikotyną? Zazwyczaj wynika to z niedostatecznej uwagi opiekunów. Połknięcie tabletki czy gumy z nikotyną może wywołać objawy przedawkowania. Szczególnie groźne w tym kontekście wydają się e-papierosy. Kolorowe opakowania i ładne zapachy liquidów mogą zachęcić dziecko do spróbowania. Takie wkłady mogą zawierać sole nikotynowe, dzięki którym w małej objętości mieści się duża dawka nikotyny. U dziecka nawet wylanie takiego płynu na skórę czy zbyt długie wdychanie może wywołać objawy zatrucia nikotyną.
Dowiedz się więcej: Czy dzieci palaczy zostają palaczami? O wpływie nałogu tytoniowego na rozwój psychiczny dzieci
Ile nikotyny ma papieros? Śmiertelna dawka nikotyny
W jednym papierosie zazwyczaj jest od 9 do 17 mg nikotyny. Jednak do organizmu nie dostaje się pełna dawka – większość rozkłada się w trakcie palenia. Do krwi trafi więc jedynie 10% nikotyny z papierosa, czyli ok. 1-2 mg.
Ciężko stwierdzić, po jakiej dawce wystąpi zatrucie nikotyną. Każdy organizm nieco inaczej reaguje na nikotynę, jej tolerancja zależy od wielu czynników. Na pewno bardziej narażone na przedawkowanie nikotyny są osoby niepalące, ponieważ u palaczy jej tolerancja rośnie.
A jaka jest śmiertelna dawka nikotyny? Przyjmuje się, że wynosi ona 0,8 -1 mg/ kg masy ciała u dorosłych. Dla osoby o wadze 70 kg to będzie ok. 60–70 mg, czyli co najmniej 30 papierosów. Na dodatek nikotyna jest szybko metabolizowana i wydalana. Żeby skumulować jej śmiertelną dawkę, trzeba by wypalić te papierosy jeden po drugim. Mało prawdopodobny scenariusz, prawda?
Większe ryzyko przedawkowania nikotyny występuje przy e-papierosach. Mocne warianty w zaledwie 1 ml liquidu zawierają nawet 18 mg tej substancji!
Zatrucie nikotyną – objawy
Wczesne objawy mogą pojawić się 15 do 60 minut od przedawkowania nikotyny. Należą do nich:
- nudności i wymioty,
- ślinotok,
- bóle brzucha,
- bladość,
- nadmierne pocenie się,
- wzrost ciśnienia i przyspieszenie tętna,
- ciężki oddech,
- bóle i zawroty głowy po papierosie,
- drgawki.
Druga faza objawów przedawkowania nikotyny może rozwinąć się od 30 minut do 4 godzin od zatrucia:
- biegunka,
- słabość mięśni,
- obniżenie ciśnienia i zwolnienie pracy serca,
- trudności z oddychaniem,
- śpiączka.
Śmiertelne zatrucie nikotyną najczęściej następowało w wyniku kontaktu z bazującymi na niej środkami ochrony roślin. Obecnie są one rzadziej stosowane, więc i liczba przypadków śmiertelnych jest niewielka. Bezpośrednią przyczyną zazwyczaj jest porażenie mięśni kontrolujących oddychanie oraz zapaść serca.
Zatrucie nikotyną – co robić?
Szybki metabolizm nikotyny oznacza, że objawy zatrucia miną w stosunkowo krótkim czasie. W ciągu godziny od przedawkowania nikotyny możesz zażyć węgiel aktywowany. Zwiąże się z nią w przewodzie pokarmowym i zablokuje jej dalsze wchłanianie.
Jeśli zatrucie nikotyną zagraża zdrowiu, niezwłocznie udaj się do lekarza lub wezwij pogotowie. W szpitalu leczenie zostanie dobrane do symptomów.
Ile czasu trwa zatrucie nikotyną?
Podczas palenia papierosa stężenie nikotyny we krwi gwałtownie wzrasta, a potem szybko spada – w ciągu 20 minut. W tym czasie nikotyna jest transportowana do tkanek. Jak długo utrzymuje się w organizmie? Zazwyczaj przez kilka godzin.
A po jakim czasie mija zatrucie nikotyną? Przy przyjęciu dużej dawki objawy mogą utrzymywać się nawet do 24 godzin. Z kolei przy niewielkim narażeniu mogą zniknąć już po 2 godzinach.
Jak oczyścić organizm z nikotyny?
Odpowiedź nie spodoba się palaczom. Jedynym sposobem na pełne pozbycie się nikotyny z organizmu, jest rzucenie palenia. A jak pomóc sobie przy objawach zatrucia nikotyną?
Pozbądź się jej źródeł, np. odklej plaster z nikotyną, wywietrz pomieszczenie czy umyj dokładnie skórę, jeśli miała kontakt z liquidem.
Pij dużo wody. Nikotyna jest usuwana przez nerki, a dodatkowe płyny przyspieszą ten proces. Możesz wspomóc się też zieloną herbatą czy pokrzywą, które działają moczopędnie.
Na szczęście śmiertelne zatrucie nikotyną jest bardzo rzadkie. Za to złe samopoczucie po papierosach zdarza się częściej. Chcesz uniknąć przedawkowania nikotyny? Zwracaj uwagę na to, jakie dawki przyjmujesz z różnych źródeł. Szczególnie jeśli łączysz zwykłe papierosy z elektronicznymi lub jeśli rzucasz palenie przy użyciu preparatów z nikotyną.
Może zainteresować Cię także: Cytyzyna a rzucanie palenia.
