Dlaczego kolagen jest tak ważny dla zdrowia?
Kolagen stanowi około 30% całkowitej zawartości białka w organizmie ludzkim. Znajduje się w kościach, chrząstkach, zębach, rogówkach oczu, a także w skórze właściwej, jako jeden z głównych składników macierzy zewnątrzkomórkowej. Wpływa na właściwości mechaniczne tkanek, a zwłaszcza zapobiega ich nadmiernemu rozciąganiu. Wespół z elastyną utrzymuje odpowiednie napięcie i sprężystość skóry.
Przyczyny niedoboru kolagenu
Wiek
Z niedoborem kolagenu mierzą się osoby, które ukończyły 25. rok życia. Z każdym kolejnym rokiem ubywa 1% kolagenu, co wynika z naturalnego procesu starzenia. Produkcja kolagenu w skórze osób powyżej 80 r.ż. jest zmniejszona o około 75% w odniesieniu do produkcji białka w skórze osób młodych (18-29 lat). Wynika to zarówno ze spadku liczby fibroblastów (komórki skóry produkujące kolagen), ich starzenia się, jak i zmniejszenia napięcia mechanicznego komórek w skórze właściwej. U osób młodych wykazano większy odsetek powierzchni komórek przyczepionych do włókien kolagenowych (78 ± 6% u osób w wieku 18-29 lat w porównaniu z 58 ± 8% u seniorów powyżej 80 r.ż.), co sprawia, że młoda skóra wykazuje większe napięcie mechaniczne.
Czynniki środowiskowe
Czynniki środowiskowe, które mogą przyspieszać starzenie się skóry, obejmują:
- promienie ultrafioletowe (UV),
- palenie papierosów,
- alkohol,
- dietę obfitującą w cukry proste, czyli słodycze, słodzone napoje, białe pieczywo, biały makaron.
Spośród powyższych czynników głównym sprawcą zmian w funkcji fibroblastów jest promieniowanie UV, które powoduje fotostarzenie.
Na skutek fotostarzenia dochodzi do uczynnienia enzymów z grupy metaloproteinaz macierzy (MMP), które degradują kolagen. Permanentna aktywacja tych enzymów na skutek ekspozycji skóry na promieniowanie słoneczne przez lata lub dziesięciolecia jest z dużym prawdopodobieństwem odpowiedzialna za niszczenie włókien kolagenu. Starzenie naturalne powoduje powolny wzrost ilości MMP, jednak promieniowanie UV predysponuje do lawinowego podniesienia ich stężenia.
Naturalny proces starzenia
Destrukcja istniejącego kolagenu (fotostarzenie) ma istotne znaczenie dla szkodliwych zmian obserwowanych w starzejącej się skórze, ale nie mniej ważnym zjawiskiem jest brak zastąpienia uszkodzonego kolagenu nowo zsyntetyzowanym białkiem (starzenie chronologiczne).
Ubytek zawartości kolagenu w tkankach kostno-stawowych jest procesem naturalnym, związanym ze starzeniem, ale przyspieszają go niekorzystne czynniki, takie jak przeciążenie mechaniczne, długotrwałe unieruchomienie kończyn, stany zapalne, uszkodzenia stawów, czy nadmierna masa ciała.
Nadmierny wysiłek fizyczny
Aktywność fizyczna jest czynnikiem chroniącym przed spadkiem produkcji kolagenu, ale może przyczynić się także do zwiększonej utraty tego białka. Zbyt forsowne ćwiczenia, powodujące kontuzje, uderzenia, stanowią zbyt duże obciążenie stawów i prowadzą do rozwoju mikrouszkodzeń chrząstki, co osłabia zdolność chondrocytów (komórki tkanki chrzęstnej) do syntezy nowego kolagenu. Przewaga procesów katabolicznych (rozpadu) nad anabolicznymi (syntezy) prowadzi do degeneracji tkanki łącznej stawów.
Niedobór kolagenu objawy
Niedobór kolagenu powoduje niekorzystne zmiany w wyglądzie skóry, a mianowicie redukcję jej elastyczności i poziomu nawilżenia, co predysponuje do powstawania zmarszczek i utraty owalu twarzy, czyli opadania policzków i tworzenia się worków pod oczami.
Spadek syntezy kolagenu i zmniejszenie spoistości włókien kolagenowych w macierzy pozakomórkowej chrząstki wpływa na:
- ograniczenie ruchomości stawów, a nawet ich sztywność,
- dolegliwości bólowe w obrębie stawów.
Czym skutkuje niedobór kolagenu?
W skórze występuje kolagen typu I (80%) i typu III (15%). Wraz z upływem czasu dochodzi do zmniejszenia ilości kolagenu typu I, co powoduje skrócenie, pogrubienie i stopniową redukcję włókien kolagenowych i w efekcie wiotczenie skóry.
Chrząstka składa się z macierzy zewnątrzkomórkowej, sieci białek, w tym kolagenu typu II oraz z polisacharydów, czyli kwasu hialuronowego i siarczanu chondroityny. Wszystkie wymienione związki są produkowane przez chondrocyty, podczas fizjologicznej odbudowy chrząstki w zdrowych stawach. Zmniejszenie zawartości kolagenu w chrząstkach stawowych powoduje ich osłabienie, narażenie na odkształcenia spowodowane wysiłkiem fizycznym czy nadmierną masą ciała, a także zwiększa podatność na wystąpienie zmian zwyrodnieniowych stawów.
Obniżenie zawartości kolagenu w tkance kostnej przyczynia się do rozwoju osteoporozy, czyli choroby cechującej się obniżoną wytrzymałością kości na skutek zmniejszenia gęstości masy kostnej.
Jak podnieść poziom kolagenu?
Kolagen posiada zbyt dużą masę cząsteczkową, aby możliwe było jego efektywne wchłanianie z przewodu pokarmowego. Białko kolagenowe, tak jak każde białko, ulega degradacji pod wpływem działania kwasów, zasad i enzymów, dlatego reakcje rozpadu (hydrolizy) wykorzystuje się przy produkcji suplementów zawierających peptydy kolagenowe. Peptydy o niskiej masie cząsteczkowej powstałe w wyniku działania hydrolizy kolagenu cechują się dobrą strawnością i wchłanialnością z przewodu pokarmowego człowieka.
Preparaty zawierające biologicznie aktywne peptydy kolagenowe, określa się również jako nutraceutyki, które spowalniają proces starzenia się skóry i chrząstek. Peptydy kolagenowe po dotarciu wraz z krwią do skóry, chrząstek, kości i mięśni mogą pozostawać w tych tkankach do 14 dni po jednorazowym spożyciu.
Kolagen może być pozyskiwany z różnych źródeł, jednak warto przyjrzeć się preparatowi uzyskanemu z pozostałości rybich, czyli łusek, płetw, kości. Kolagen rybi do picia wykazuje potencjał przeciwutleniający, czyli posiada zdolność do wychwytywania szkodliwych wolnych rodników, które przyspieszają starzenie się nie tylko tkanki łącznej, ale całego organizmu.
Dowiedz się więcej: www.revibel.pl
Kolagen do picia ekstrahowany z ryb łagodzi skutki wpływu promieniowania UV na skórę, ograniczając oddziaływanie reaktywnych form tlenu na metabolizm kolagenu i na jego produkcję przez fibroblasty. Ponadto peptydy kolagenowe pozyskane z ryb wykazują dużą biokompatybilność z tkankami ludzkimi co oznacza, że ryzyko alergii czy nietolerancji jest bliskie zera.
Może zainteresować Cię także: Kolagen do picia – dlaczego warto go stosować?
